معرفی انواع اسپیسر، کاربردها، مزایا و معایب آنها
آخرین بروزرسانی: 20 خرداد 1403
مقدمه
در ساختمانسازی، میلگردها از مهمترین مصالحی هستند که مورداستفاده قرار میگیرند بااینحال میلگردها مانند دیگر مقاطع فلزی، ممکن است در شرایط مختلف آبوهوایی دچار زنگزدگی شوند. اسپیسرها از جمله تجهیزاتی هستند که برای میلگردها پوششی یکنواخت ایجاد کرده و از آسیب رسیدن به آنها جلوگیری میکند. اسپیسرها دارای ابعاد، اشکال و مقاومتهای مختلفی هستند که نوع آن باتوجهبه نظر پیمانکاران و بار اعمال شده بر روی سازه انتخاب میشود در این مطلب قصد داریم به شرح اختصاصی اسپیسر بپردازیم.
1. اسپیسر چیست؟
اسپیسر یا فاصله گذار یکی از ابزارآلات پرکاربرد در صنعت ساختوساز به شمار میرود که ابعاد مختلف آن در مصارف گوناگونی استفاده میشود در واقع اسپیسر برای ایجاد فاصله بین دو میلگرد کاربرد دارد و بهعنوان روکش از زنگزدگی آنها جلوگیری میکند. اسپیسر با نامهای دیگری از جمله کاور میلگرد یا بتن، لقمه بتن و فاصله نگهدار نیز در بازار به کار میرود.
2. انواع اسپیسر
اسپیسرها را میتوان از نظر جنس و کاربرد به دودسته تقسیم کرد. در ادامه به توضیح هریک میپردازیم.
1.2. انواع اسپیسر بر اساس جنس
اسپیسرها بر اساس جنس مواد و مکانی که از آن استفاده میشود انواع مختلفی دارند.
1.1.2. اسپیسر پلاستیکی
اسپیسر نوع پلاستیکی، نسبت به سایر اسپیسرها، در مواردی از جمله وزن، قیمت، تنوع، شرایط تولید و صرفه اقتصادی نسبت به سایر اسپیسرها، دارای ارزش بالاتری بوده و از آن به طور گسترده در ساختوساز استفاده میشود البته اسپیسرهای پلاستیکی چسبندگی خوبی ندارند؛ زیرا ضریب حرارتی این محصول با بتن متفاوت است. همچنین مقاومت خوبی در برابر مواد شیمیایی ندارد.
2.1.2. اسپیسر بتنی
اسپیسرهای بتنی، قیمت، سختی و مقاومت فشاری بالاتری نسبت به اسپیسرهای پلاستیکی دارند. بهطورکلی بسیاری از ضعفهایی که در اسپیسر پلاستیکی وجود دارد، در اسپیسرهای بتنی برطرف شده است. همچنین این محصول، بسیاری از عواملی که باعث آسیب رسیدن به بتن میشود را کاهش میدهد یکی از نکات حائز اهمیتی که باید به آن توجه داشته باشید این است که حتماً ضریب حرارتی بتن سازه با اسپیسر بتنی یکسان باشد.
3.1.2. اسپیسر فلزی
اسپیسرهای فلزی به علت هم جنس بودن با میلگردها، برای سازههای بتنی انتخاب مناسبی است. این نوع اسپیسر از جنس فولاد ساخته میشود و میتواند میلگردها را بدون جابهجایی نگه دارد.
2.2. انواع اسپیسر بر اساس کاربرد
اسپیسرها از نظر کاربرد در دو نوع کفی (افقی) و دیواری (عمودی) دستهبندی میشوند. هریک از این موارد انواع مختلفی دارند که در ادامه به شرح آنها میپردازیم.
اسپیسر کفی (افقی)
اسپیسرهای کفی شامل موارد زیر هستند.
1.2.2. اسپیسر هارد فیکس
از اسپیسر هارد فیکس میتوان برای قسمت کف سازه استفاده کرد. همچنین این نوع اسپیسر برای میلگردهایی با قطر حداقل ۱۴ میلیمتر کاربرد دارد.
2.2.2. اسپیسر ماکس فیکس
اسپیسر ماکس فیکس از جمله اسپیسرهای نیمهسنگین به شمار میرود که از آن برای ایجاد پوشش بتنی ۳۰ تا ۷۵ میلیمتر در سازههای متوسط و نیمهسنگین استفاده میشود اسپیسر ماکس فیکس برای میلگردهایی با قطر ۸ تا ۲۲ میلیمتر استفاده میشود
3.2.2. اسپیسر مینی فیکس
اسپیسر مینی فیکس، به علت داشتن قیمت ارزان، بسیار پر مصرف بوده و از آن برای شبکه میلگردهای سبک دارای قطر ۶ تا ۱۴ میلیمتر استفاده میشود
4.2.2. اسپیسر یو فیکس
اسپیسر یوفیکس، در سازههای دارای وزن متوسط و با توان باربری نقطهای ۲۰۰ کیلوگرم طراحی و استفاده میشود
5.2.2. اسپیسر دابل فیکس
اسپیسر دابل فیکس معمولاً در سقفهای بتنی، دارای ضخامت نسبتاً بالا به کار میرود.
6.2.2. اسپیسر ساید فیکس
اسپیسرهای ساید فیکس، در سازههایی که دارای وزن متوسط هستند، مانند تیرها و کفهای نیمهسنگین استفاده میشود اسپیسرهای ساید فیکس با توان باربری نقطهای ۲۰۰ کیلوگرم طراحی شدهاند و برای میلگردهایی با قطر ۱۲ تا ۲۵ میلیمتر استفاده میشوند
7.2.2. اسپیسر فلت بار
از اسپیسر فلت بار، برای سطوح نرم و فرورونده استفاده میشود. محل تقاطع میلگردها، بهترین محل قرارگیری برای این نوع اسپیسر است. از اسپیسر فلت بار برای میلگردهایی با قطر ۸ تا ۱۶ میلیمتر به کار میرود.
8.2.2. اسپیسر فلت فیکس
از اسپیسر فلت فیکس در شبکهای از میلگردهایی با قطر ۶ تا ۱۴ میلیمتر استفاده میشود استفاده از این نوع اسپیسر در سایر سطوح سبک معقول نیست؛ زیرا ممکن است صفحه تخت زیرین سازه را دچار ضعف مقطعی کند.
3.2. انواع اسپیسر دیواری (عمودی)
اسپیسرهای دیواری نیز شامل موارد زیر است.
1.3.2. اسپیسر ویل فیکس
از اسپیسر ویل فیکس باتوجهبه شکل هندسی آن، برای سطوح عمودی مورداستفاده قرار میگیرد این اسپیسر میتواند پوشش بتنی ۱۵ تا ۱۰۰ میلیمتر را ایجاد کند.
2.3.2. اسپیسر کیج فیکس
اسپیسر کیج فیکس در پوشش بتنی مربوط به کارهای عمودی سنگین استفاده میشود این اسپیرال فاصله لازم برای پوشش بتنی میلگردها نسبت به خاک را ایجاد میکند
3.3.2. اسپیسر ویل سان
اسپیسر ویلسان با نام دیگری از جمله اسپیسر خورشیدی نیز شناخته میشود. از این اسپیسر در سطحهای عمودی که دارای وزن متوسط است، استفاده میشود اسپیسر ویل سان در قسمت بیرون خود، فاقد دندانه است و محیط خارجی، با استقامت مناسب و توسط کمانهای منظم پوشیده شده است. این موضوع احتمال شکستن دندانههای اسپیسر را هنگام تماس با قالب در ویل سان را کاهش میدهد.
3. مزایا و معایب اسپیسر
میلگردها بهمرورزمان، به علت تماس با مواد شیمیایی و شرایط آبوهوای مرطوب، ممکن است دچار خوردگی و زنگزدگی شوند؛ بنابراین از اسپیسر بهعنوان پوششی بر روی میلگردها استفاده میشود تا مقاومت آنها را در برابر عوامل و مشکلات ذکر شده افزایش دهد. همچنین استفاده از اسپیسرها، از حرکت شبکه میلگردها در بتن مسلح جلوگیری کرده و آن را ثابت نگه میدارد
درگذشته برای ایجاد فاصله میان سطح میزگرد و بتن از مقاطعی چون چوب و سنگ استفاده میشد این مقاطع مقاومت خوبی نداشتند و پوشش یکنواخت و یکدست بر روی میلگردها ایجاد نمیکنند؛ در نتیجه این عوامل خوردگی میلگردها در پی داشتند. امروزه با استفاده از اسپیسرها این مشکلات نیز برطرف شده است؛ زیرا پوششی که بر میلگردها ایجاد میشود کاملاً یکدست و صاف بوده و به علت وزن سبکی که دارند، از خوردگی میلگرد جلوگیری میکنند
- بهطورکلی مزایای اسپیسرها شامل موارد زیر هستند
استفاده از اسپیسرها در پروژههای ساختمانی صرفه اقتصادی دارد. این محصول سبکوزن بوده و حملونقل آنها آسان و کمهزینه است. در عملیات پوششدهی میلگرد، اسپیسر باعث سرعتبخشیدن و دقت بیشتر در فرایند فاصلهگذاری و اجرای پروژه میشود استفاده از اسپیسر، هزینههای اضافی از جمله نیروی انسانی را کاهش میدهد این تجهیزات در تمام طول میلگرد پوشَن یکنواخت و مناسب ایجاد میکند نکات مهم برای انتخاب اسپیسر میلگرد
برای انتخاب اسپیسر مناسب باید به جنس آنها توجه کرد؛ زیرا به میزان طول عمر آنها وابسته است. از دیگر مواردی که بسیاری از خریداران به آن توجه میکنند قیمت اسپیسر است. اسپیسرهای پلاستیکی نسبت به انواع اسپیسرهای دیگر، قیمت پایینتری دارند؛ اما مقاومت آنها پایین است.
4. نکات نصب اسپیسر
برای نصب اسپیسر میلگرد رعایت نکاتی اهمیت زیادی دارد که این نکات به شرح زیر است.
رعایت فاصله مجاز در قرارگیری اسپیسرها: فاصله استاندارد اسپیسرها، نباید از یکدوم ارتفاع مشخص شده فضاسازها، پایینتر باشد. بل از نصب، بار وارده به اسپیسر اندازهگیری شود: قبل از نصب، باید فشاری را به اسپیسرها وارد کرد تا میزان باری که آنها میتوانند تحمل کنند، محاسبه شود.
جمعبندی و نتیجهگیری
اسپیسر نوعی تجهیزات است که برای نگهداری میلگرد از آنها استفاده میشود. این محصول باعث ایجاد سطح یکنواخت و صاف بر روی شبکه میلگرد میشود و از زنگزدگی آنها تا حد زیادی جلوگیری میکند.
اسپیسرها از نظر جنس به انواع بتنی، پلاستیکی و فلزی دستهبندی میشوند. همچنین انواع اسپیسرها از نظر کاربرد در دو نوع افقی و عمودی موجودند. توجه داشته باشید برای خرید این محصول، اسپیسر انتخابی حتماً تحمل بارهای وارده را داشته باشد؛ بنابراین میتوان قبل از نصب آنها، با واردکردن فشار، میزان تحمل بار را تخمین زد.
جهت آشنایی کامل با “انواع اسپیسر، کاربردها، مزایا و معایب آنها” به پکیج “دوره جامع متره و برآورد پروژه (دکتر مترور)” در بخش گنجینه فایل وبسایت مراجعه فرمایید