عوامل موثر در انتخاب نوع اسکلت سازه

مقدمه

همواره در انتخاب سیستم سازه‌ای، دو جنبه مهم هدف قرار داده می‌شود یکی انتخاب بین دو گزینه فولاد و بتن و دیگری انتخاب سیستم باربر (انواع قاب‌ها و آرایش‌های سازه‌ای). برای انتخاب معیار‌های اصلی و تأثیرگذار با شمار زیادی از معیار‌ها روبرو هستیم که به طور مستقیم یا در ارتباط با سایر معیار‌ها به نحوی بر اسکلت سازه تأثیرگذار هستند.

انتخاب اسکلت‌بندی مناسب برای ساختمان علاوه بر تأثیرگذاری در قیمت تمام شده، موجب استحکام و دوام بیشتر ساختمان شده و به‌نوعی مبنایی برای تصمیمات بعدی است. در این مطلب تلاش شده است ضمن معرفی کامل انواع اسکلت‌بندی و مقایسه‌کردن آن‌ها، به شما کمک شود با شناخت کافی دررابطه‌با انتخاب اسکلت‌بندی تصمیم‌گیری کنید.

1. مراحل ساختمان‌سازی

هنگامی که تصمیم به ساختمان‌سازی گرفته شود، باید مراحل زیر به ترتیب اجرا شوند تا در پایان سازه‌ای مستحکم و استاندارد ساخته شود. مراحل ساختمان‌سازی به ترتیب عبارت‌اند از:

• خاک‌برداری
• پیاده‌کردن نقشه فونداسیون
• اجرای بتن مگر
• قالب‌بندی فونداسیون
• آرماتوربندی
• بتن‌ریزی پی
• اجرای اسکلت‌بندی
• اجرای سقف‌ها
• اجرای دیوار

2. اسکلت‌بندی چیست؟

در واقع می‌توان گفت که اسکلت‌بندی ساختمان، تعیین‌کننده ساختار و استحکام آن می‌باشد. بدون وجود اسکلت، ساختمان‌ها در چند ثانیه به تپه‌هایی از خشت و خاک تبدیل خواهند شد. به‌طورکلی سه نوع اسکلت متداول برای ساختمان‌سازی داریم:

• فلزی
• بتنی
• چوبی

می‌توان گفت اسکلت‌بندی در ساختمان‌سازی به دودسته سبک‌وسنگین تقسیم می‌شود که بر مبنای استحکام و وزن اسکلت هستند. اسکلت‌بندی سبک به اسکلت‌های فلزی و چوبی سبک و اسکلت‌بندی سنگین به اسکلت‌های بتنی و فلزی و چوبی سنگین طبقه‌بندی می‌شود. هرکدام از این نوع اسکلت‌بندی کاربردها، مزایا و معایبی دارد که در ادامه به معرفی آن‌ها خواهیم پرداخت و مزایا و معایب هرکدام را بیان خواهیم کرد.

3. اسکلت چوبی

تصمیم‌گیری دررابطه‌با انتخاب اسکلت‌بندی به شرایط آب‌وهوایی و جغرافیایی نیز بستگی دارد. به‌طوری‌که در کشورهای آمریکای شمالی، کشورهای شمال اروپا و کشور استرالیا بیشتر از اسکلت چوبی سبک استفاده می‌شود. استحکام اسکلت‌های سبک به‌واسطه حضور پنل‌های سفت (کامپوزیت تخته سه لا) درون آن‌ها است. این پنل‌ها تمام یا قسمتی از دیوارها را پوشش می‌دهند. در کشورهای یاد شده، معمولاً برای ساخت موارد زیر از اسکلت چوبی استفاده می‌شود:

• اسطبل‌ها
• ساختمان‌های تجاری کم‌ارتفاع و ساختمان‌های اقتصادی
• گاراژ کامیون‌ها
• ساختمان‌های کشاورزی
• محل نگهداری از قایق‌ها
• ساختمان‌های تفریحی

معمولاً برای ساختمان‌های کوچک، اسکلت‌های چوبی را به کار می‌برند؛ چرا که چوب ارزان‌قیمت، سبک و شکل‌پذیر است و برای حمل‌ونقل و یا ساختمان‌سازی با استفاده از آن به وسایل و تجهیزات سنگین نیازی نیست. از معایب آن نیز می‌توان به استحکام پایین در برابر آتش‌سوزی، طوفان و بلایای طبیعی اشاره کرد و به همین دلیل درگذشته بیشتر از این نوع اسکلت استفاده می‌شد و هم اکنون استفاده کمتری دارد و بیشتر برای ساخت خانه در مناطق ویلایی یا خانه‌های یک‌طبقه استفاده می‌شود.

درگذشته از روشی به نام اسکلت‌بندی چوبی بالونی استفاده می‌شد. امروزه این روش مورداستفاده قرار نمی‌گیرد، چرا که در آن از تیرهای چوبی بلند و پهنی استفاده می‌شد که معایبی را در برداشتند. از میان این معایب می‌توان به وزن زیاد، پایین آوردن تحمل وزن بنا، آتش‌زا بودن و دشوار بودن جابه‌جایی و حمل‌ونقل اشاره کرد. در حال حاضر در جایی که قرار باشد از اسکلت چوبی استفاده شود، از روش سکویی استفاده می‌شود. چرا که اجزای تشکیل‌دهندهٔ آن سبک‌تر، کوتاه‌تر و مقاوم‌تر هستند.

4. اسکلت فلزی

در کشور ما معمولاً اسکلت‌بندی فلزی و اسکلت‌بندی بتنی به کار گرفته می‌شود که هر کدام دارای مزایا و معایبی هستند. این استاندارد سال‌هاست که برای ساخت سازه‌های شهری جاافتاده است و این دو نوع اسکلت‌بندی در دنیا هم جزو مهم‌ترین انواع اسکلت ساختمان هستند.

تصمیم‌گیری درباره نوع اسکلت‌بندی ساختمان بر عهده مهندس محاسب است. او تصمیم‌گیری دراین‌رابطه را بر پایه مواردی نظیر شرایط آب‌وهوایی محل ساختمان، عوامل اقتصادی، شرایط اجرا، کیفیت اجرا، شرایط فنی سازه و درخواست کارفرما انجام می‌دهد. انتخاب اسکلت‌بندی از اهمیت بالایی برخوردار است. چرا که پس از شروع عملیات ساختمان‌سازی، تنها با تخریب اسکلت قبلی می‌توان در آن تغییر ایجاد کرد. حال به معرفی این دو نوع اسکلت می‌پردازیم.

اسکلت فلزی که آن را با نام سازه فلزی یا اسکلت فولادی هم می‌شناسند، از مجموعه‌ای از اعضای باربر ساخته شده از ورق فلزی یا نیم‌رخ‌های فولادی تشکیل شده است که به‌وسیله اتصالات به یکدیگر متصل شده‌اند. از آن جایی که پیشرفت‌های زیادی در روش تولید نیم‌رخ و یا به عبارتی پروفیل‌های فولادی صورت‌گرفته است، این عوامل بیشتر رفتار مطلوبی در سازه از خود بروز می‌دهند. مسئله‌ای که در این زمینه اهمیت دارد، نحوه رفتار اتصالاتی است که در ساخت عوامل مرکب از ورق و پروفیل به کار گرفته می‌شوند. اتصالات متداول در سازه‌های فلزی عبارت‌اند از:

• اتصالات جوشی
• اتصالات سازه‌های فلزی پیچ‌ومهره‌ای
• اتصالات پرچی (که می‌توان گفت تقریباً در همه‌جا منسوخ شده است).

در حال حاضر در اکثر اسکلت‌های فلزی از فولاد استفاده شده است؛ به‌نحوی‌که خیلی اوقات به‌جای عبارت «اسکلت فلزی» از «اسکلت فولادی» استفاده می‌شود. مزایای بی‌شمار اسکلت فلزی باعث محبوبیت فراوان آن در میان معماران و مهندسان سازه شده است. اسکلت فلزی کیفیت ساخت را در ساختمان بالا می‌برد و از هدررفتن مصالح جلوگیری می‌کند. بهترین روش برای اجرای اسکلت فلزی، استفاده از اتصالات پیچ‌ومهره است. در کشورهای اروپایی به جز در سازه‌هایی با متراژ و وزن پایین، اجازهٔ استفاده از اتصالات جوشی داده نمی‌شود؛ چرا که اتصالات جوشکاری، در مقایسه با اتصالات پیچ‌ومهره، مقاومت پایین‌تری دارند و ممکن است در برابر زمین‌لرزه دچار مشکل شوند.

1.4. مزایای اسکلت‌بندی فلزی

• اسکلت فلزی در مقایسه با اسکلت بتنی سبک‌تر است، در نتیجه استفاده از آن وزن کلی ساختمان را کاهش می‌دهد.
• قطعات فلزی مقاومت بالایی دارند و در مقایسه با مصالح بتنی، نسبت مقاومت به وزن در آن‌ها بیشتر است؛ به همین علت از اسکلت فلزی ساختمان‌های مرتفع و ساختمان‌هایی که در زمین‌های سست بنا می‌شوند، کاربرد گسترده‌ای دارد.
• استفاده از اسکلت فلزی برای ساختمان‌ها و سازه‌های طویل مناسب‌تر از سایر اسکلت‌بندی‌ها است.
• دوام و ماندگاری فولاد بسیار بالا است. درصورتی‌که از ساختمان‌های دارای اسکلت فولادی به‌خوبی نگهداری شود، قابلیت بهره‌برداری درازمدتی خواهند داشت.
• ساختمان‌های دارای اسکلت فلزی، در برابر انفجار مقاوم‌تر هستند.
• اسکلت فلزی از امکان مقاوم‌سازی و قابلیت تقویت پذیری برخوردار است. درصورتی‌که به هر دلیلی، نظیر اشتباه در محاسبات، تغییر مقررات و یا اجرای نادرست اسکلت از مقاومت مناسب برخوردار نشد، می‌توان آن را تقویت کرده و یا حتی قسمت‌های جدیدی به آن افزود.
• نصب قطعات فلزی در مقایسه با قطعات بتنی سریع‌تر بوده و زمان کمتری صرف آن می‌شود.

در برابر لیست طولانیِ مزایای اسکلت‌بندی فلزی، این نوع اسکلت معایبی نیز دارد که از میان آن‌ها می‌توان به ضعف سازه در دمای زیاد و در هنگام آتش‌سوزی، خوردگیِ بالای فلز در مجاورت عوامل خارجی و جوی، تمایل قطعات تحت‌فشار به کمانش، شکست جوشکاری و هزینه اولیه بالا اشاره کرد.

از دیگر مزایای استفاده از اسکت فلزی می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• اسکلت فلزی به نسبت اسکلت بتنی وزن کمتری دارد، در نتیجه وزن کلی ساختمان کمتر می‌شود.
• خواص ارتجاعی فولاد با تقریب بسیار خوبی مصداق عملی دارد. فولاد در واقعیت و خارج از شرایط آزمایشگاهی هم تا تنش‌های بزرگی از قانون هوک پیروی می‌کند.
• مقاومت قطعات فلزی زیاد بوده و نسبت مقاومت به وزن آن از مصالح بتنی بیشتر است؛ به همین علت اسکلت فلزی در دهانه‌های بزرگ سوله‌ها و ساختمان‌های مرتفع و همچنین ساختمان‌هایی که در زمین‌های سست اجرا می‌شوند، کاربرد گسترده‌ای دارد.
• اسکلت فلزی برای سازه‌های طویل بسیار مناسب است.
• ازآنجاکه فلز در کارخانه‌های بزرگ و تحت نظارت دقیق تهیه می‌شود، می‌توان به یکنواخت بودن خواص آن اطمینان کرد.
• دوام فولاد بسیار خوب است. اگر از ساختمان‌هایی که اسکلت فولادی دارند به‌صورت مناسب نگهداری شود، برای مدت طولانی قابل‌بهره‌برداری خواهند بود.
• از خواص مثبت مصالح فلزی قابلیت شکل‌پذیری بالای آن‌هاست. این ویژگی باعث می‌شود مصالح فلزی تمرکز تنش را که در واقع علت شروع خرابی است و همچنین نیروی دینامیکی و ضربه‌ای را تحمل کنند.
• قطعات فلزی باتوجه‌به موادی که آن‌ها را تشکیل می‌دهند، پیوسته و همگن هستند.
• ساختمان با اسکلت فلزی در برابر انفجار مقاومت بهتری دارد. نیروی تخریبی حاصل از انفجار سطوح حائل را از اسکلت جدا می‌کند و انرژی مخرب آشکار می‌شود؛ ولی ساختمان کلاً ویران نخواهد شد.
• اسکلت فلزی قابلیت تقویت‌پذیری و امکان مقاوم‌سازی دارد. اگر به هر علتی مانند محاسبات اشتباه، تغییر مقررات و ضوابط، اجرای نادرست و … اسکلت از مقاومت مطلوب برخوردار نباشد؛ می‌توان با جوش، پرچ یا پیچ‌کردن قطعات جدید آن را تقویت کرد یا قسمت‌هایی به آن اضافه کرد.
• شرایط ساخت و اجرای اسکلت فلزی ساده است.
• سرعت نصب قطعات فلزی نسبت به اجرای قطعات بتنی سریع‌تر بوده و مدت‌زمان کمتری طول می‌کشد.
• ازآنجاکه قطعات فلزی از کارخانه تهیه می‌شوند، پرت مصالح در آن نسبت به اسکلت بتنی کمتر است.
• در دو ساختمان یک‌سان از نظر ارتفاع و ابعاد، ستون و تیرهای ساختمان‌های فلزی کوچک‌تر و کم‌حجم‌تر از ساختمان‌های بتنی است. به همین علت سطح اشغال یا فضای مرده در ساختمان‌های بتنی بیشتر از ساختمان فلزی است.

5. اسکلت‌بندی بتنی

ساختمانی که در آن از اسکلت‌بندی بتنی استفاده شده باشد، سازه‌ای است که در ساخت آن بتن یا بتن‌آرمه (تشکیل شده از سیمان، ماسه، شن و فولاد به شکل میل‌گرد) به کار گرفته شده است. اگر در اجرای ساختمان و در ستون‌ها، شاه‌تیرها و پی، بتن به کار گرفته شده باشد، آن ساختمان از اسکلت‌بندی بتونی برخوردار است.

در ساختمان‌های با اسکلت‌بندی بتنی، تمامی تیرهای اصلی و دیوارهای برشی از بتن ساخته می‌شوند. در ساختمانی که اسکلت‌بندی بتنی دارد، قسمت‌های زیر از بتن ساخته می‌شوند:

• تیرهای اصلی
• تیرهای فرعی
• پی و فونداسیون
• پله
• دیوار برشی
• سقف
• ستون

بتن یک ماده چسبنده است که از فعل‌وانفعال سیمان‌های هیدرولیکی و آب ساخته می‌شود. صنعت بتن نیز همانند تمامی موارد دیگر مربوط به ساختمان‌سازی، همواره در حال پیشرفت و افزایش کیفیت است و روزانه شاهد اجراهای متفاوت از این ماده در سازه‌های مختلف هستیم. به طور خاص استفاده از بتن در پل‌ها و سدها مرسوم است.

1.5. مزایای اسکلت بتنی

استفاده از اسکلت‌بندی بتنی مزایایی دارد که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• تمام اجزای تشکیل‌دهنده بتن، مصالح بومی محسوب می‌شوند و قیمت پایینی دارند.
• بتن قابلیت شکل‌دهی بالایی دارد. یکی از مزایای بتن در مقایسه با فولاد همین امر است. چرا که فولاد در کارخانه و با شکل‌ها و مقاطع محدود تولید می‌شود.
• بتن مقاومت بالایی در برابر آتش‌سوزی دارد.
• بتن مقاومت خوبی در مقابل آب و رطوبت دارد.
• ساختمان‌های دارای اسکلت بتنی، در مقایسه با ساختمان‌های دارای اسکلت فلزی، نیاز کمتری به نگهداری و محافظت دارند.
• با گذر زمان نه‌تنها مقاومت اولیه بتن کم نمی‌شود، بلکه محکم‌تر شده و مقاومت آن افزایش خواهد یافت. به همین دلیل مصالح بتنی عمر مفید بسیار طولانی دارند.
• اجرای سازه‌های بتنی در مقایسه با سازه‌های فولادی و حتی چوبی، نیاز کمتری به نیروی متخصص و بامهارت دارد.

از معایب بتن می‌توان به مقاومت کششی پایین، انتقال گرما و سرما به داخل ساختمان، وزن تمام شده بالاتر نسبت به اسکلت فلزی، تأثیرپذیری از شرایط آب‌وهوایی و ضعف در برابر بارهای ناشی از انفجار اشاره کرد.

6. معیار موثر در انتخاب سیستم سازه‌ای و اسکلت ساختمان

1.6. هزینه

برای تخمین هزینه‌های مربوط به انتخاب سیستم سازه‌ای موارد متعددی باید مورد توجه قرار گیرد، از جمله اینکه برخی از هزینه‌های مربوط به سیستم سازه‌ای، ناشی از انتخاب مصالح آن سیستم است به‌عنوان‌مثال میزان مصرف آهن در سازه‌های فلزی با اتصالات صلب (موسوم به قاب خمشی) بیشتر از مصرف آهن در سازه‌های فلزی با مهاربندی جانبی است.

هزینه مصالح اعم از قیمت پروفیل آهن ساختمانی تابع شرایط متغیر ناپایداری است که هر روز احتمال دگرگونی آن وجود دارد، به‌عنوان‌مثال اعمال سیاست‌های ناگهانی در زمینه واردات، تولید یا صادرات مصالح ساختمانی، شرایط سیاسی، تحریم های اقتصادی و فرسودگی نسبی کارخانه های تولید مصالح در این امر تاثیرگذار است. به این دلیل هزینه ناشی از مصالح متناسب با سیستم انتخاب شده نمی تواند عامل قطعی و قابل اتکا در زمینه تعیین سیستم سازه‌ای باشد.

برخی از هزینه‌های مربوط به انتخاب سیستم سازه‌ای علاوه بر قیمت پروفیل‌های مورداستفاده، مربوط به سطح بهره‌مندی منطقه احداث ساختمان موردنظر از منظر توسعه‌یافتگی است، به‌عنوان‌مثال اگر تصمیم به ساخت سازه‌ای خاص در یک منطقه محروم از کشور را داشتیم باید توجه داشت که نظریه عدم کفایت نیروی انسانی و صنایع آن منطقه برای احداث چنین بنایی، کلیه ملزومات و نیروی انسانی مجرب باید از نقاط دیگر کشور به آن نقطه اعزام شوند که این امر به نوبه خود باعث افزایش هزینه می‌گردد. عامل دیگری که می‌تواند موجب تغییر در هزینه‌های سیستم سازه‌ای شود، تمهیداتی است که به جهت برخی از عوامل نظیر ایجاد پلان یا نمای ساختمان به شکلی خاص و اصطلاحاً بی‌نظم یا ملاحظات معماری یا عملکردی به جهت رعایت اصول ایمنی در برابر زلزله، حریق، و نظایر آن باید در نظر گرفته شود تا ساختمان به‌خاطر المان‌های غیرمتعارف ارائه شده از سوی معمار در برابر موارد فوق آسیب‌پذیر نباشد. بدیهی است این تمهیدات مستلزم صرف هزینه است.

2.6. زمان و سرعت اجرا ساختمان

از عوامل مهمی که در این معیار قابل‌ارزیابی می‌باشد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. وابستگی به ابزارها و امکانات کمکی اجرا و نصب
2. وابستگی به اقدامات مختلف اجرایی به یکدیگر
3. میزان عملیات اجرای برای فراوری مواد و مصالح در کارگاه ساختمانی نسبت به میزان آن در مبدأ
4. محدودیت‌های فصلی در اجرای سیستم ساختمانی موردنظر
5. زمان صرف شده و زمان‌بندی کلی اجرای سیستم موردنظر در شرایط زمانی و مکانی معین

باتوجه‌به عوامل ذکر شده در بالا می‌توان گفت سیستم فلزی به علت امکان مونتاژ قبل از نصب و لزوم اجرای هم‌زمان و بدون وقفه اسکلت، در مقایسه با سیستم بتنی از سرعت عمل بالاتری برخوردار می‌باشد. در سیستم بتنی باتوجه‌به اجرای هر طبقه بعد از طبقه زیرین و همچنین رعایت زمان‌گیرش اولیه بتن، سرعت پیشرفت آن به‌مراتب کمتر می‌باشد.

3.6. دوام

فولاد به سبب خوردگی از دوام کمتری برخوردار است مگر آنکه با استفاده از تدابیر خاصی مثل رنگ آمیزی آن را در مقابل خوردگی محافظت نماییم که فرآیندی هزینه بر می‌باشد، اما بتن از این نظر از شرایط بهتری برخوردار بوده و می‌توان گفت اگر طول عمر مفید سازه از اهمیت بالایی برخوردار است اسکلت به قسمت بتنی گرایش یابد.

4.6. قابلیت اجرایی، فنی و تخصصی اجرای ساختمان

این گروه از معیارها عمدتاً ناظر بر قابلیت‌های اجرای سیستم موردنظر است. البته تأثیر این معیارها در اقتصاد و سرعت اجرا غیرقابل‌تردید است؛ اما به دلیل اهمیت ویژه‌ای که در کارایی اجرایی و میزان استقبال از سیستم‌های مورد ارزیابی دارد، به‌صورت مجزا مطرح می‌شود که برخی از آن‌ها عبارت است از:

سازگاری با شرایط محیطی: به‌عنوان نمونه سازه‌های فولادی در شرایط اقلیمی دارای حالت حدی (هوای بسیار سرد در زمستان و هوای بسیار گرم در تابستان) که در مناطق کویری می‌توان نمونه‌های آن را یافت، عملکرد بهتری دارد چرا که دوره‌های ذوب و انجماد متوالی بر عمر و دوام بتن اثر مخربی دارد.

در عوض در مناطق با اقلیم پر رطوبت، سازه‌های بتنی بر سازه‌های فولادی ترجیح دارند به‌طوری‌که برخی از کارشناسان میزان پوسیدگی در سازه‌های فولادی در چنین اقلیمی را، معادل بیش از 7 برابر میزان پوسیدگی در اقلیم خشک می دانند.

• دوام و پایایی سیستم در شرایط جوی مختلف

1. قابلیت ایجاد تغییرات در سیستم موردنظر پس از اجرا و در دوران بهره‌برداری
2. سهولت اجرا
3. نیروی انسانی موردنیاز
4. تجربه قبلی سازنده

5.6. ایمنی در برابر زلزله

تجربه نشان می دهد که خسارت وارده بر ساختمان های کوتاه و صلب که در زمین های محکم ساخته شده اند زیاد است در حالی که در ساختمان های بلند و انعطاف پذیر آن هایی که در زمین های نرم ساخته شده اند صدمات بیشتری از زلزله دیده اند. تجربه نشان می دهد که برخلاف اینکه از نظر طراحی و محاسبات، سازه‌های فلزی مطلوب تر و مقاوم تر از سازه‌های دیگر به نظر می رسد، لیکن در عمل بیشتر تخریب ها ناشی از زلزله متوجه این نوع سازه ها بوده است. به نظر می رسد مهم ترین مشکل سازه‌های فولادی در برابر زلزله، عدم اجرای صحیح اتصالات می‌باشد زیرا اجرای جوش در تمام اتصالات براساس رعایت آیین نامه جوش تقریبا غیر ممکن می‌باشد. بر همین اساس اتصالات جوش در سازه‌های فلزی باید به عنوان ضعف اصلی این نوع سازه ها به حساب آید.

6.6. شرایط کارگاهی و دسترسی به مصالح

چنانچه در دسترسی به کارگاه یک پروژه به‌اندازه‌ای محدودیت وجود داشته باشد که امکان فعالیت ماشین‌آلات متداول کارگاهی میسر نباشد و یا مستلزم صرف هزینه‌ها و تدارکات و تمهیدات خاصی باشد، مدیر پروژه می‌تواند گزینه‌های دیگری را از قبیل استفاده از عناصر سازه‌ای پیش‌ساخته مدنظر قرار دهد.

همچنین احتمال وجود دارد در یک پروژه به علت محدودیت‌های خاص، امکان اجرای یکی از گزینه‌های اسکلت بتنی یا فولادی با مشکل همراه باشد که از جمله می‌توان به عدم فضای کافی به‌منظور حمل بتن توسط میکسر در معابر کم‌عرض یا پر ترافیک در مورد اسکلت بتنی و عدم اختصاص فضای مناسب به‌منظور استقرار جرثقیل در محل در مورد اسکلت فولادی اشاره کرد.

از نظر دسترسی به مصالح می‌توان به موقعیت مکانی اجرای پروژه اشاره کرد. محل اجرا از لحاظ دسترسی مناسب و سریع به مصالح موردنیاز (فولاد، شن، ماسه، سیمان و…) از عوامل تأثیرگذار در انتخاب نوع سیستم سازه‌ای است.
به‌عنوان‌مثال پروژه‌هایی که در مجاورت معادن شن و ماسه قرار داشته باشند در انتخاب اسکلت بتنی از امتیاز بیشتری نسبت به پروژه‌هایی که دسترسی مناسبی به این‌گونه

7. نحوه تشخیص اسکلت ساختمان

یکی از مهم‌ترین بخش‌های هر یک از ساختمان‌ها اسکلت ساختمان می‌باشد که مدل‌های متفاوتی دارد. تعیین‌کردن و تشخیص‌دادن نوع اسکلت هر یک از ساختمان‌ها به عوامل زیادی بستگی دارد که شما باید تمامی این عوامل را بشناسید. اینکه شما دقت زیادی در مورد جزئیات به کار برده شده درون اسکلت هر یک از ساختمان‌ها داشته باشید اهمیت بسیار زیادی دارد تا بتوانید نوع اسکلت آن ساختمان را تشخیص دهید.

به‌طورکلی شما باید به‌خوبی بدانید که المان‌های متنوعی برای ساخت اسکلت انواع ساختمان‌ها به کار برده می‌شود. ارزیابی‌کردن شکل ساخت بنا بر اساس نوع کلاس ساختمان تعیین می‌گردد. هر یک از ساختمان‌ها در یکی از شش کلاس ساختمانی طبقه‌بندی می‌شوند که آنها از کلاس ایزو یک تا کلاس ایزو شش مورد بررسی قرار می‌گیرند.

طبقه‌بندی کلاس ساختمان بر اساس دو فاکتور بسیار مهم یعنی مقاومت بالا در برابر آتش‌سوزی و همچنین نقشه ساختمان انجام خواهد شد. برخی از عوامل بسیار مهمی که شما زمان تشخیص‌دادن اسکلت ساختمان باید در نظر داشته باشید را در ادامه معرفی می‌کنیم تا اطلاعات بیشتری در این زمینه به دست آورید و بتوانید اسکلت هر یک از ساختمان‌ها را به‌خوبی تشخیص دهید.

به‌طورکلی خوب است بدانید که برای اینکه مقاومت بتن را افزایش دهید به قالب‌بندی نیاز دارید. تجهیزات دیگری برای قالب‌بندی و مقاومت بتن استفاده می‌شود که یکی از آنها اسپیسر می‌باشد. اسپیسر بتن در مدل‌ها و شکل‌های متنوعی تولید و طراحی می‌گردند که یکی از بهترین نمونه‌های آنها اسپیسر پلاستیکی است.

1.7. نکاتی در مورد نحوه تشخیص اسکلت ساختمان

برای تشخیص اسکلت ساختمان که چه نوعی می‌باشد باید به‌خوبی برخی از عوامل بسیار مهم را بشناسید تا بتوانید اسکلت هر یک از این ساختمان‌ها را شناسایی کنید. برخی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین عواملی که روی تشخیص نوع اسکلت انواع ساختمان‌ها نقش دارد عبارت است از:

1. در اولین مرحله برای تشخیص نوع ساخت بنا از طریق ارزیابی‌کردن اسکلت انواع ساختمان‌ها باید به طبقه‌بندی کلاس ساختماندقت داشته باشید. اسکلت هر یک از ساختمان‌ها مربوط به کلاس ایزو یک می‌باشد.
2. در مرحله دوم شما باید برای تعیین‌کردن نوع اسکلت انواع ساختمان‌ها به المان‌های ساختماندقت داشته باشید. منظور از اسکلت‌بندی ساختمان‌ها دیواره‌های بیرونی، کف ساختمان و همچنین سقف ساختمان می‌باشد که شما باید از نظر اشتعال‌پذیری آنها را به‌خوبی مورد بررسی قرار دهید.
3. به‌طورکلی شما باید به‌خوبی بدانید که مقاومت بنا و همچنین نوع المان‌های متفاوتی که برای ساخت ساختمان به کار برده می‌شود از جمله اصلی‌ترین و مهم‌ترین فاکتورهایی می‌باشد که نوع اسکلت انواع ساختمان‌ها را تعیین می‌کند.
4. برای طبقه‌بندی نوع ساخت ساختمان باید به تیرکشی مصالح ساختمانیدقت داشته باشید. تیرکشی هر یک از ساختمان‌ها بر اساس نوع اسکلت کلی ساختمان انجام می‌شود که در ادامه هر یک از این تیرکشی‌ها را به‌صورت مفصل توضیح می‌دهیم.

جمع‌بندی ونتیجه‌گیری

اسکلت‌بندی مناسب برای هر ساختمان با درنظرگرفتن مواردی نظیر مسائل اقتصادی، شرایط آب‌وهوایی، شرایط اجرا، کیفیت اجرا و درخواست کارفرما، توسط مهندس محاسب انتخاب می‌شود. باتوجه‌به اینکه استفاده از اسکلت‌بندی‌های فلزی و بتنی در کشور ما متداول‌تر است، در این مطلب بیشتر به معرفی این دو روش اصلی پرداختیم و پس از تعریف اسکلت‌بندی و معرفی اسکلت‌بندی‌های مختلف، مزایا و معایب هرکدام را معرفی کردیم.

با مطالعه این مطلب می‌توان به شناخت اولیه از انواع اسکلت‌بندی و ویژگی‌های مربوط به هر نوع اسکلت ساختمان دست‌یافت. برای آشنایی بیشتر و دریافت اطلاعات تخصصی، می‌توانید به کتب و منابع معتبر مهندسی عمران مراجعه کنید.