بررسی انواع رنگ‌های مورد استفاده در رنگ‌کاری ساختمان

مقدمه

رنگ‌آمیزی ساختمان از به‌صرفه‌ترین روش‌های زیبا و مقاوم کردن سطوح مختلف در برابر عوامل محیطی مخرب است. رنگ های ساختمانی علاوه بر زیباتر کردن سطح، روی دکوراسیون داخلی نیز تأثیر مستقیم دارند‌. در واقع نوع رنگ، جلوه و کارایی سطوح  را بهبود می‌بخشد. ازاین‌رو شناخت انواع رنگ ساختمان و انتخاب طیف رنگی مناسب در نتیجه نقاشی ساختمان مولفه‌ای مؤثر است. هر یک از رنگ‌های روغنی، پلاستیکی و اکریلیک مناسب موقعیت و سطح خاصی هستند که باید بادقت و آگاهی انتخاب شوند. با ما همراه باشید تا علاوه بر انواع رنگ‌های ساختمان، کاربرد رنگ‌های ساختمانی را مورد بررسی قرار دهیم.

1. ویژگی‌های انواع رنگ ساختمانی

از گذشته تاکنون از رنگ ساختمانی برای پوشش‌دهی و زیباسازی دیوارهای آجری استفاده می‌شود؛ به‌طوری‌که حتی با وجود موارد مختلف دیگر مانند کاغذدیواری و دیوارپوش‌های مختلف، باز هم رنگ ساختمانی، محبوبیت خود را در بین مردم از دست نداده است. شما می‌توانید با انتخاب بهترین رنگ برای سقف و دیوار خانه، زیبایی فوق‌العاده‌ای را به منزل خود هدیه دهید. برای آشنایی با انواع رنگ ساختمانی، کافی است که موارد زیر را مطالعه کنید.

1.1. رنگ پلاستیک

اکثر دیوارهای خانه‌های قدیمی و امروزی، با استفاده از رنگ پلاستیک پوشش‌دهی شده است. رنگ پلاستیک، یکی از آسان‌ترین انواع رنگ‌کاری ساختمان است که انجام آن نیاز به تخصص زیادی ندارد؛ فقط باید به‌صورت استاندارد آماده‌سازی شده باشد.

مزیت‌های استفاده از رنگ پلاستیک

• برای حل‌کردن رنگ پلاستیک نیاز به حلال‌های نفتی ندارید.
• رنگ پلاستیک فاقد بو است و به‌سرعت خشک می‌شود.
• اجرای این نوع رنگ آسان و سریع است.
• تنها با یک‌بار رنگ‌شدن، پوشش‌دهی خوبی دارد و به دلیل مات بودن، ایرادها را پنهان می‌کند.
• قیمت مقرون به صرفه‌ای دارد.

معایب رنگ پلاستیک

• این نوع رنگ قابلیت شستشو ندارد و سریع کثیف می‌شود.
• مقاومت کمتری نسبت به نور خورشید دارد؛ از همین رو ماندگاری آن کمتر است.
• فقط مناسب با دیوار و سقف است و برای سطوح آهنی و چوبی کاربردی ندارد.

2.1. رنگ روغن

یکی از بهترین موارد در انواع رنگ ساختمانی، رنگ‌روغنی است که در سه نوع براق، مات و نیمه مات تولید می‌شود. رنگ‌روغنی براق، شفافیت فوق‌العاده‌ای دارد و برای دیوارهای پذیرایی بهترین گزینه است. همچنین رنگ‌روغنی نیمه مات، مانع از نمایش ایرادهای گچ‌کاری شده و برای دیوارهای مختلف استفاده می‌شود.

مزایا رنگ‌روغنی

• این نوع رنگ قابلیت شستشو دارد و به‌راحتی تمیز می‌شود.
• پوشش‌دهی فوق‌العاده‌ای دارد.
• رنگ‌روغنی برای انواع رنگ‌آمیزی ساختمان از جمله چوب و فلز استفاده می‌شود.

معایب رنگ‌روغنی

• رنگ‌روغنی بوی ناخوشایند و تندی دارد.
• در پایه رنگ‌روغنی از تینر به‌عنوان حلال نفتی استفاده می‌شود که برای بدن مضر است.
• اجرای رنگ‌روغنی زمان زیادی را نیاز دارد؛ چرا که باید در چند مرحله آن را اجرا کنید.

3.1. رنگ نانو

رنگ نانو چیست؟ یکی از جدیدترین انواع رنگ ساختمانی، رنگ نانو است که قابلیت اجرا با هر وسیله‌ای را دارد. این نوع از رنگ ساختمانی به دو شکل بدون حلال یا به همراه آب استفاده می‌شود. همچنین کیفیت فوق‌العاده‌ای دارد و دارای خواص مختلفی از جمله ضدباکتری بودن است.

مزیت‌های رنگ نانو

• مقاومت فوق‌العاده‌ای در برابر سرما و گرما دارد و به‌عنوان انواع رنگ نمای ساختمان استفاده می‌شود.
• قابلیت اجرا بر روی سطوح مختلف از جمله گچ، چوب، سیمان و فلز را دارد.
• خواص ضدقارچی و باکتریایی دارد.
• رنگ نانو بسیار آسان با استفاده از آب و صابون شسته می‌شود.
• قابلیت تبدیل به رنگ‌های مختلف را دارد.
• رنگ نانو شفافیت چشمگیری دارد و به‌مرورزمان کدر یا عوض نمی‌شود.

معایب رنگ نانو

• قیمت رنگ نانو زیاد است و برای بسیاری از افراد مقرون‌به‌صرفه نیست.
• دسترسی به رنگ نانو در بسیاری از مناطق سخت است.
• برای اجرای رنگ نانو، نیاز به فرد متخصص و باتجربه است؛ در نتیجه امکان اجرای آن برای همه نقاشان وجود ندارد.

4.1. رنگ اکریلیک

رنگ اکریلیک برای کسانی که سلیقه‌های خاص دارند، بهترین گزینه است. این نوع رنگ‌ها بوی ناخوشایندی ندارند و بیش‌تر برای ایجاد نقش‌ونگار روی سطوح استفاده می‌شود. این رنگ همانند رنگ‌روغنی، در سه نوع براق، نیمه مات و مات به فروش می‌رسد.

مزایا رنگ اکریلیک

• این نوع رنگ به‌سرعت خشک می‌شود و قابلیت شستشو دارد.

• قیمت رنگ اکریلیک باتوجه‌به ویژگی‌های منحصر فرد آن، بسیار مقرون‌به‌صرفه است.

• این رنگ نسبت به رنگ‌روغنی بوی کمتری دارد و پوشش‌دهی آن مناسب است.
• قابلیت اجرا روی چوب، فلز و سطوح مختلف را دارد.
• طرح برجسته‌ای دارد و جلوه‌ای زیبا به دیوارهای خانه شما می‌دهد.
• نسبت به نور خورشید حساسیت نشان نمی‌دهد.

معایب رنگ اکریلیک

• براقیت رنگ اکریلیک نسبت به رنگ روغن کمتر است.
• سخت‌تر از رنگ‌روغنی شستشو می‌شود.

5.1. رنگ مولتی کالر

اگر شما به جنبه تزئینی خانه خود اهمیت زیادی قائل می‌شوید، حتما رنگ مولتی کالر را در بین انواع رنگ ساختمان انتخاب کنید. رنگ مولتی کالر ترکیبی از چند رنگ متفاوت است که به‌صورت برجسته روی سطح قرار می‌گیرد. همچنین خاصیت چسبندگی مناسبی دارد و با تنوع رنگ و بافت زیادی در بازار عرضه می‌شود. رنگ مولتی کالر بهترین انتخاب برای راه پله است؛

مزیت‌های استفاده از رنگ مولتی کالر

• تنوع رنگ و طرح فوق‌العاده زیبا
• بوی رنگ مولتی کالر بسیار کمتر از رنگ‌های روغنی است.
• این رنگ دوستدار محیط زیست است و نیاز به حلال ندارد.
• مقاومت به شستشو در رنگ مولتی کالر زیاد است.
• دوده و گرد و خاک را به خود جذب نمی‌کند و به‌سرعت خشک می‌شود.
• نسبت به نور خورشید حساسیتی نشان نمی‌دهد و پوشش‌دهی مناسبی دارد.

معایب استفاده از رنگ مولتی کالر

• اجرای رنگ مولتی کالر نیاز به نقاش تخصصی دارد.
• به دلیل طرح برجسته این رنگ، در صورت تغییر دکوراسیون، باید دیوار دوباره بتونه کاری شود.
• قیمت رنگ مولتی کالر زیاد است.

6.1. رنگ بلکا

در رنگ ساختمانی بلکا از الیاف سلولزی استفاده شده ایس؛ بنابراین جزو جدیدترین انواع رنگ آمیزی ساختمان به شما می‌رود. ظاهر رنگ بلکا مانند کاغذ دیواری است؛ از همین رو جایگزین خوبی برای کاغذ دیواری محسوب می‌شود.

مزایا رنگ بلکا در بین انواع رنگ ساختمانی

• برای اجرای رنگ بلکا نیازی به زیرسازی نیست.
• عیوب دیوار به خوبی پوشانده می‌شود.
• عایق سرما و گرما مناسبی است.
• رنگ بلکا قابلیت ترمیم فوق‌العاده‌ای دارد.
• این رنگ فاقد بو و حساسیت است.

معایب استفاده از رنگ بلکا

• به دلیل وجود ناهمواری سطح بلکا، امکان شسشتو آسان آن وجود ندارد.
• در صورت تغییر رنگ بلکا به دیگر رنگ‌ها، نیاز به زیرسازی دارید.
• امکان جمع شدن حشرات در پشت لایه بلکا وجود دارد.

7.1. رنگ پرایمر

پرایمر چیست؟ رنگ پرایمر به‌عنوان یکی از زیرسازهای ضروری برای رنگ‌های دیگر به شمار می‌رود. پرایمر مایعی سفید رنگ است که دیوار را برای اجرای رنگ، آماده می‌کند. از رنگ‌های پرایمر در اجرای رنگ‌های اکریلیک استفاده می‌شود که عمر رنگ را بیش‌تر از قبل می‌کند.

مزایا استفاده از رنگ پرایمر

• قدرت نفوذناپذیری فوق‌العاده
• قابلیت چسبندگی زیاد و دوام و کیفیت بالا
• قابل استفاده در رنگ‌آمیزی نمای ساختمان
• مانع از شوره‌زدگی و آسیب آب به دیوار

معایب رنگ پرایمر

تاکنون معایب خاصی برای رنگ‌های پرایمر دیده نشده است؛ اما به طور کلی استفاده از رنگ‌های پرایمر به تنهایی کافی نیست. بنابراین هزینه شما را بیش‌تر می‌کند.

8.1. رنگ جوتن

یکی از رنگ‌های خاص و منحصر به فردی که کمتر کسی آن را می‌شناسد، رنگ جوتن است. مراحل نقاشی ساختمان با رنگ جوتن شباهت زیادی با رنگ اکریلیک دارد. رنگ جوتن کاملا وارداتی است و قابلیت اجرا روی سطوح فلزی، سیمانی، گچی و چوبی را دارد.

مزایا استفاده از رنگ جوتن

• رنگ جوتن فاقد بو است و پوشش‌دهی فوق‌العاده‌ای دارد.
• ماندگاری رنگ جوتن بر روی دیوار بسیار زیاد است.
• این رنگ جزو رنگ‌های ضد آلرژی به شمار می‌رود.
• قابلیت شسشتو، عدم رنگ‌پذیری و عدم رنگ‌دادن، از ویژگی‌های مهم رنگ جوتن است.

معایب استفاده از رنگ جوتن

• به دلیل وارداتی بودن این رنگ، هزینه زیادی را باید برای خرید و اجرای رنگ جوتن مصرف کنید.

9.1. رنگ ضد حریق

کاربرد رنگ ضدحریق چیست؟ رنگ ضد حریق به‌عنوان پوشش عایقی است که در برابر آتش، با تولید لایه ذغالی، مانع از آتش‌سوزی دیوار می‌شود. این رنگ بر پایه آب است و هدایت حرارتی بسیار کمی دارد.

مزایا رنگ ضد حریق

• کاهش تلفات جانی و آسیب به افراد در صورت آتش‌سوزی
• کاهش خسارت‌های مالی و کمک به آتش‌نشانان برای مهار آتش
• بهترین انتخاب برای سازه‌های چوبی قابل اشتعال

معایب رنگ ضد حریق

• برای اجرای این رنگ، به تجهیزات خاص و پیچیده‌ای نیاز است.

10.1. رنگ ترافیکی

رنگ ترافیکی یکی از انواع رنگ‌هایی است که از آن در خط کشی خیابان‌ها هم استفاده می‌کنند. این نوع رنگ در انواع مختلفی از جمله رنگ ترافیکی گرم و سرد به بازار عرضه می‌شود.

مزایا رنگ ترافیکی

• ماندگاری رنگ ترافیکی فوق‌العاده زیاد است.
• مقاومت سایشی بالا
• چسبندگی عالی به تمامی سطوح
• سرعت خشک شدن بالا

معایب رنگ ترافیکی

• این رنگ‌ها بیش‌تر برای خیابان‌ها استفاده می‌شود و کاربرد کمتری برای ساختمان دارد.

11.1. رنگ اپوکسی

رنگ اپوکسی یکی از سخت‌ترین و بادوام‌ترین رنگ‌ها به شمار می‌روند که انواع رنگ متفاوتی دارد. توجه داشته باشید که رنگ اپوکسی بیش‌تر برای کف ساختمان استفاده می‌شود.

مزایا رنگ اپوکسی

• رنگ اپوکسی خاصیت ضدخوردگی دارد.
• مقاومت زیاد در برابر اشعه ماراء بنفش
• زیبایی رنگ اپوکسی برای کف وتنوع رنگی زیاد
• محافظت زیاد در برابر ضربه
• مقاوم در برابر آب

معایب رنگ اپوکسی

• رنگ‌های اپوکسی بسیار لغزنده است.
• اجرای رنگ اپوکسی زمان بر است.

2. مواد تشکیل‌دهنده انواع رنگ آمیزی ساختمان 

یک رنگ تشکیل شده از رنگدانه، رزین، حلال، خشک کن یا ماده سخت کننده می باشد. با وجود این، هیچ لزومی ندارد که همواره تمام این مواد در یک رنگ وجود داشته باشند. برعکس در اغلب رنگ‌ها، مواد اولیه فوق برای به وجود آوردن یک ماده پوشش‌دهنده به تنهایی کافی نیست؛ اما به هر حال این مواد جز مواد اصلی رنگ به شمار می‌روند.

در صنعت رنگ‌سازی می‌توان از فرمول‌های مختلف با مواد افزودنی به‌عنوان ابزاری برای اصلاح و بهبود پوشش رنگ‌ها استفاده کرد. اگر از موادافزودنی مناسبی استفاده کنید، می‌توانید بدون هیچ‌گونه افزایش قیمت در رنگ تولید شده، یا حتی با کاهش دادن آن بدون تغییر در کیفیت آن، رنگی با بالاترین کیفیت تولید کنید.

3. در انتخاب بهترین رنگ در بین انواع رنگ ساختمان باید به چه نکاتی توجه کنید؟

اگر می‌خواهید بهترین رنگ را مطابق با سلیقه شخصی خود انتخاب کنید، لازم است که به نکات زیر توجه داشته باشید:

1.3. کنتراست در رنگ در انواع رنگ ساختمان

کنتراست به معنای تضاد است و یکی از اصل‌های پایه‌ای رشته‌های گوناگون هنر است. در رنگ‌سازی، رنگ مایه یا تونالیته در ارتباط با محیط از اهمیت خاصی برخوردار است. کنتراست به معنای شفافیت رنگ در تصویر است. تضاد و کشمکش متقابل، عناصری هنری موجب برقرار شدن ارتباطی منطقی ولی متضاد بین اجزا می شود. چرا که انسان در بسیاری از چیزها، باتجربه و مقایسه شکل، به کیفیت و معنای آن‌ها دست پیدا می‌کند.

2.3. هارمونی بین رنگ‌ها

هارمونی (توازن) فرد را مجذوب می‌کند و باعث ایجاد احساس درونی و تعادل در آن می‌شود. رنگ مایه یا تونالیته در ارتباط با محیط از اهمیت خاص برخوردار است. در نتیجه هنگام به وجود آمدن کنتراست هم این عمل نقش مهم‌تری از رنگ را ایفا می‌کند.

به طور کلی رنگ ها سه جنبه اصلی رنگی، میزان اشباع رنگ و درخشندگی رنگ دارند. باتوجه‌به نظریه یوهانس ایتن درباره رنگ‌ها، کنتراست رنگ مایه‌ای است که بر همه ی آن‌ها مقدم است. مهم‌ترین کنتراست رنگی، کنتراست سرد و گرم است که در آن‌ها، رنگ‌ها به دو گروه سرد یعنی آبی و سبز و گرم یعنی زرد و قرمز تقسیم می‌شوند.

کیفیت دور شونده و عمق دار رنگ سبز – آبی باعث شده است که از آن‌ها برای نشان دادن ساختمان‌های دور استفاده شود. در حالی که کیفیت قوی‌تر قرمز – زرد را به هنگام بیان انبساط کاربرد دارد. همچنین از این کیفیت ،در تجسم بخشیدن به فضا استفاده شایانی می شود؛ زیرا از طریق گرمای رنگ، تقریبا مقدار ساخت را می‌توان حدس زد.

شما باتوجه‌به تعریف کنتراست رنگ، باید سعی کنید که در ابتدا سرد و گرم بودن دکوراسیون خانه را در نظر بگیرید. سپس متناسب با گرم بودن یا سرد بودن رنگ‌های استفاده شده در خانه، یکی از انواع رنگ‌کاری ساختمان را استفاده کنید.

4. راهنمای ترکیب انواع رنگ ساختمان

بسیاری از افراد نمی‌دانند که با ترکیب چه رنگ‌هایی، به رنگ مورد علاقه خود دست پیدا می‌کنند. از همین رو ما راهنمای کاملی از انواع رنگ‌های اصلی، مکمل و متشابه را به شما ارائه می‌کنیم:

1.4. رنگ‌های اصلی

سایه روشن، سایه ترکیبی و رنگ پایه سیری یکی از با ارزش‌ترین نمودارهای روابط میان رنگ‌ها، مثلثی است. در این مثلث رنگ‌های قرمز، زرد و آبی (رنگ های اصلی ) روش‌های سه گانه مثلث را تشکیل می‌دهند. همچنین رنگ‌های نارنجی، سبز و ارغوانی (رنگ‌های فرعی که از مخلوط کردن دو تا از رنگ‌های اصلی به دست می‌آیند) در میان آن‌ها قرار گرفته‌اند.

2.4. رنگ‌های متشابه

رنگ‌های متشابه، رنگ‌هایی هستند که در دایره رنگ در کنار هم قرار دارند. این رنگ‌ها معمولا با یکدیگر خیلی خوب جور می‌شوند و صحنه و طرح‌های زیبایی را به جا می‌گذارند. این رنگ‌ها در طبیعت به‌راحتی پیدا می‌شوند و هارمونی بسیار دل نوازی به وجود می‌آورند.

به یاد داشته باشید که به هنگام استفاده از این نوع رنگ‌ها، کنتراست و تضاد کافی را داشته باشید. یک رنگ را به‌عنوان رنگ اصلی انتخاب کنید، رنگ دوم رنگ حمایت کننده و رنگ سوم ترکیب شده با سیاه، سفید یا خاکستری باشد.

3.4. مکمل‌ها

رنگ‌هایی که مقابل یکدیگر در دایره رنگ قرار دارند، به‌عنوان رنگ‌های مکمل شناخته می‌شوند. به‌عنوان مثال، سبز و قرمز به دلیل کنتراست بالایی که در رنگ‌های مکمل انها وجود دارد، انرژی و تحرک زیادی را القا می‌کنند.

رنگ‌هایی که در نقطه مقابل یکدیگر دارند مانند رنگ‌های زرد و سبز، رنگ‌های مکمل نامیده می‌شوند؛ زیرا یکدیگر را تکمیل می‌کنند. به این صورت که هر کدام، رنگ‌هایی را که جذب می‌کند، دیگری منعکس می‌کند. همچنین چنانچه با نسبت‌های درست مخلوط شوند، رنگ خنثی یا خاکستری تولید می‌کنند.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

رنگ ساختمان یکی از همان مواردی است که همه افراد به آن نیاز پیدا می‌کنند؛ چرا که هیچ مکانی بدون استفاده از انواع رنگ ساختمان، زیبایی خاصی نخواهد داشت. امروزه با توجه به استقبال مردم از انواع رنگ نمای ساختمان، تنوع زیادی در انواع رنگ ساختمانی دیده می‌شود.

ما در این مقاله سعی در معرفی انواع رنگ‌های ساختمانی به همراه محاسن و معایب هر کدام را داشتیم. اما توجه داشته باشید که اگر شما هم قصد تغییر رنگ ساختمان خود را دارید، پیشنهاد می‌کنیم که به نقاش‌های متخصص و کاربلد مراجعه کنید؛ چرا که اگر انواع رنگ آمیزی ساختمان به درستی و تمیز انجام نشود، جلوه ناخوشایندی را به خانه شما می‌دهد.

جهت آشنایی کامل با ضوابط و قوانبن مربوط به “ انواع رنگ‌های مورد استفاده در رنگ‌کاری ساختمان” به پکیج “دوره جامع متره و برآورد پروژه (دکتر مترور)” در بخش گنجینه فایل وب‌سایت مراجعه فرمایید