بررسی انواع مختلف پنجره‌های ساختمانی

مقدمه

با پیدایش بشر و شکل‌گیری سرپناه و مسکن، همواره انسان‌ها برای استفاده از نور خورشید و جریان هوا در محیط، به دنبال راه‌حل بودند. امروزه پنجره‌ها یکی از اجزای اصلی و جدانشدنی و همین‌طور منبع اصلی تأمین نور و هوای داخل ساختمان هستند. پنجره‌ها در همه سازه‌ها و ساختمان‌ها کاربرد دارد، اما اگر به‌درستی انتخاب نشوند، می‌تواند تأثیر منفی بر کاربری کل ساختمان داشته باشند.

مدل پنجره، شکل ظاهری، اندازه، ساختار و عملکرد پنجره تأثیر زیادی بر زیباسازی فضا دارد. امروزه تنوع بالا در مدل پنجره دست شما را در انتخاب باز گذاشته است. اما این تنوع زیاد ممکن است در بعضی موارد کمی گیج‌کننده به نظر برسد و انتخاب را سخت کند. در این مقاله به معرفی برخی از انواع پنجره‌ها و مشخصات هر کدام می‌پردازیم تا راحت‌تر بتوانید پنجره موردنظرتان را انتخاب کنید.

1. پنجره چیست؟

پنجره‌ها روزنه‌هایی هستند که با شیشه مجهز شده‌اند تا نور را از خود عبور دهند. به افراد اجازه دهند بیرون را ببینند و اغلب قابل باز شدن هستند تا امکان تهویه هوای محیط وجود داشته باشد. شرکت تولید در و پنجره الیت باسابقه نزدیک به دو دهه فعالیت در پروژه‌هایی عظیم آماده ارائه خدمات با بهترین کیفیت و قیمت به مشتریان خود می‌باشد.

2. معیارهای انتخاب برای پنجره

انتخاب پنجره‌های مناسب در یک مکان خاص باید به عوامل زیر بستگی داشته باشد.

• محل قرارگیری اتاق
• اندازه اتاق
• جهت باد
• شرایط آب‌وهوایی
• کاربرد اتاق
• دیدگاه معماری

باتوجه‌به عوامل فوق می‌توانیم بهترین پنجره‌ای مناسب برای سازه‌های خود انتخاب کنیم.

3. اهمیت به‌کارگیری پنجره در ساختمان‌ها

اگر چشم‌ها دریچه‌ای برای روح ما هستند پس پنجره‌ها چشم‌هایی به روح یک‌خانه هستند. علاوه بر زیبایی ساختمان می‌تواند در درازمدت برای ما صرفه اقتصادی (تأمین نور طبیعی و کاهش هزینه پرداخت قبض مصرفی برای تأمین گرمایش و سرمایش)، نور طبیعی سبب کاهش افسردگی و افزایش انرژی، عایق صدا، کنترل نور ورودی خورشید (شیشه‌های رنگی میزان اشعه ماورای‌بنفش که برای انسان مضر است را کاهش می‌دهد)، ایمنی و امنیت را برای اعضای خانواده در مواقع حساس که امکان ورود به خانه مهیا نیست فراهم می‌کند.

4. اجزای تشکیل‌دهنده پنجره‌ها

یک پنجره از اجزای مختلفی تشکیل‌ شده است که در ادامه آن‌ها را معرفی می‌کنیم:

1.4. شیشه

شیشه یکی از اصلی‌ترین اجزای تشکیل‌دهنده پنجره است که وظیفه دارد نور را از خود عبور دهد و در مدل‌های مختلف تک‌جداره، دوجداره، هوشمند و موارد دیگر موجود است. اینکه چه نوع شیشه‌ای در ساخت پنجره‌ها استفاده شود، بستگی به نوع کاربری ساختمان و مشخصات بنا دارد. در هنگام انتخاب شیشه باید صرفه‌جویی در مصرف انرژی، حفظ سلامت فضای خانه، کارایی حداکثری و همین‌طور صرفه‌جویی در هزینه‌ها را مدنظر قرارداد.

2.4. فریم پنجره

فریم از دیگر اجزای تشکیل‌دهنده پنجره است که انتخاب آن تأثیر زیادی در نمای ساختمان می‌گذارد. به دلیل تأثیرگذاری فریم در نمای ساختمان، طراحی آن از اهمیت زیادی برخوردار است. فریم می‌تواند در جنس‌های مختلف آهنی، چوبی، استیل، آلومینیومی، پی‌وی‌سی و یو پی‌وی‌سی مورداستفاده قرار گیرد.

3.4. یراق‌آلات

نوع یراق‌آلاتی که در ساخت پنجره به‌ کار برده می‌شود به شیوه باز و بسته‌شدن آن بستگی دارد که می‌تواند در انواع کشویی، محوری، دوطرفه، کلنگی و موارد دیگر باشد.

5. انواع پنجره بر اساس جنس قاب

نوع قابی که برای ساخت پنجره انتخاب می‌شود، به نیاز ساختمان و فضای اطراف بستگی دارد. انواع پنجره متناسب با جنس پروفیل در ادامه معرفی می‌شوند:

1.5. پنجره فلزی

از پرکاربردترین فلزهایی که برای ساخت پروفیل پنجره کاربرد دارد، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

2.5. پنجره آهنی

پنجره‌های آهنی رنگ‌پذیری بسیار خوبی دارند و در صورت شکستگی می‌توان آن‌ها را ترمیم نمود. از مزایای این نوع پروفیل می‌توان به قابلیت ساخت آن به شکل دوجداره اشاره کرد. زنگ‌زدگی و درزگیری نامناسب نیز از معایب این نوع پنجره‌ها است. به دلیل اینکه درزگیری به شکل صحیح صورت نمی‌گیرد، شاهد نفوذ آب به داخل در هنگام بارندگی خواهید بود.

3.5. پنجره آلومینیومی

پنجره‌های آلومینیومی نصب راحتی دارند و سبک و نازک هستند. شیشه‌های دوجداره را می‌توان همراه با پروفیل آلومینیومی به کاربرد؛ اما به دلیل عایق نبودن این قاب، شاهد هدررفت گرما و نفوذ سرما به فضای داخل هستیم و همین موضوع باعث می‌شود تا قابلیت دوجداره بودن به‌درستی اعمال نشود. پروفیل آلومینیوم را در صورت خراش و تورفتگی نمی‌توان تعمیر کرد و همچنین مقاومت لازم را در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی ندارد. از طرفی به دلیل اتصال مکانیکی گوشه‌های پنجره آلومینیومی در مقابل تغییر شکل بسیار آسیب‌پذیر هستند.

4.5. پنجره استیل

پنجره‌های استیل ایمنی و مقاومت بسیار بالایی دارند. ازاین‌رو به ‌طور گسترده در ساخت پنجره‌ها استفاده می‌شوند. پنجره‌های استیل گالوانیزه جایگزین پنجره‌های استیل ابتدایی هستند و به همان اندازه مقاومت دارند. متنوع بودن طرح‌های این نوع پنجره به شما اجازه می‌دهد تا متناسب با سبک طراحی خانه آن‌ها را به کار ببرید.

5.5. پنجره چوبی

اولین پنجره‌های ساخت دست بشر چوبی بوده‌اند و به دلیل قدمت و زیبایی که دارند، هنوز هم در صنعت ساختمان‌سازی مورداستفاده قرار می‌گیرند. پنجره‌های ساخته‌شده با این جنس برای افزایش ماندگاری و طول عمر به نگهداری بیشتری نیاز دارند؛ زیرا در برابر باران و آفتاب آسیب می‌‌بینند. از مزایای پنجره چوبی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• نیازی به رنگ‌آمیزی ندارد و باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها می‌شود.
• اصالت و زیبایی خاصی را به ساختمان می‌بخشد.
• نصب راحتی دارد و در صورت نیاز می‌توان آن را تعویض کرد.
• در برابر صوت و حرارت عایق است و از اتلاف انرژی جلوگیری می‌کند.

6.5. پنجره کامپوزیتی

پنجره‌های کامپوزیتی، حاصل پیشرفت تکنولوژی در صنعت پنجره‌سازی هستند و در انواع زیر مورداستفاده قرار می‌گیرند:

7.5. پنجره فایبرگلاس

فایبرگلاس نوعی کامپوزیت است که در ساخت آن از الیاف شیشه به همراه مواد پلیمری استفاده کرده‌اند. در این نوع کامپوزیت، پشم‌شیشه یک ماده تقویت‌کننده و مواد پلیمری، ماده زمینه هستند. از مزایای پنجره فایبرگلاس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دارای استحکام و مقاومت بالا
• طول عمر زیاد
• عایق صوتی
• وزن کم
• مقاومت بالا در مقابل خوردگی و اشعه ماورا بنفش
• عایق حرارتی
• امکان‌ رنگ‌پذیری در طیف‌های متنوع
• امنیت بالا در مقابل سرقت

8.5. پنجره UPVC

یو پی‌وی‌سی از ماده‌های جدید و دوستدار محیط‌زیست است که در ساخت پنجره‌ها استفاده می‌شود. مزایایی که پنجر‌ه‌های upvc دارند، باعث شده تا از بهترین و باکیفیت‌ترین پنجره‌های امروزی باشند. این مزایا عبارت‌اند از:

• عایق گرما و سرما
• ضدحریق
• ایمنی بالا و ضدسرقت
• قابلیت شستشوی آسان
• تنوع بالای رنگ و بدون نیاز به رنگ‌آمیزی
• عایق صدا
• صرفه‌جویی در مصرف انرژی و هزینه‌ها
• عایق الکتریسیته

6. انواع پنجره بر اساس شکل ظاهری

بر اساس باز و بسته‌شدن پنجره می‌توان آن‌ها را در گروه‌بندی زیر قرارداد:

1.6. پنجره ثابت

در این پنجره‌ها امکان باز و بسته‌شدن وجود ندارد و کاملاً ثابت هستند. در مناطقی با آب‌وهوای سرد از این پنجره‌ها استفاده می‌کنند؛ زیرا در این مناطق نیازی نیست که فضای اتاق تهویه شود.

2.6. پنجره کشویی افقی

این پنجره‌ها به‌صورت افقی باز و بسته می‌شوند و استفاده راحتی دارند. پنجره‌هایی با هر نوع جنس فریم را می‌توان به‌صورت کشویی درآورد.

3.6. پنجره کشویی عمودی

درگذشته پنجره‌های کشویی عمودی بیشتر مورداستفاده قرار می‌گرفتند که امروزه به‌صورت مدرن تبدیل شده‌اند. در ساخت این پنجره‌ها از مواد مختلفی استفاده می‌شود.

4.6. پنجره ترکیبی

از ترکیب مدل‌های مختلف پنجره، پنجره ترکیبی حاصل می‌شود. اغلب برای اتاق‌خواب، نشیمن یا اتاق غذاخوری از پنجره ترکیبی استفاده می‌کنند.

5.6. پنجره منحنی

پنجره‌های منحنی، زیبایی منحصربه‌فردی دارند و جلوه خاصی را به نمای ساختمان می‌بخشند. اغلب برای طبقات بالای ساختمان، رستوران‌ها و یا پاسیو این نوع پنجره‌ها را به کار می‌برند.

7. پارامترهای عملکردی پنجره‌های ساختمان یا برج

بسته به منطقه‌ای که ساختمان در آن قرار دارد و همین‌طور نما و معماری ساختمان، جنس پنجره، ارتفاع و تعداد آن متفاوت است. ازاین‌رو تعدادی پارامتر عملکردی برای پنجره‌ها‌ تعریف ‌شده است که در ادامه آن‌ها را معرفی می‌کنیم:

• شاخص خورشیدی

به ضریبی که مقدار بهره‌گیری ساختمان از انرژی تابشی خورشیدی را تعریف می‌کند، شاخص خورشیدی پنجره می‌گویند.

• تهویه طبیعی

زمانی که شرایط تهویه طبیعی برای ساختمان‌ها فراهم شود، هم شاهد صرفه‌جویی در مصرف انرژی‌خواه‌ایم بود و هم آسایش حرارتی بهتری فراهم می‌شود. پنجره‌ها می‌توانند امکان تهویه طبیعی را برای ساختمان ایجاد کنند.

• ضریب انتقال حرارت

به میزان انتقال حرارت از داخل ساختمان به بیرون و از بیرون به فضای داخل را ضریب انتقال حرارت می‌گویند. البته این ضریب تحت‌تأثیر عوامل زیر قرار دارد:

• جنس پروفیل
• ضخامت شیشه و جنس آن
• شیوه درزبندی
• دو یا سه جداره بودن
• یراق‌آلات

8. انواع پنجره بر اساس جنس شیشه

• شیشه سکوریت

این نوع شیشه‌ها به شیشه‌های نشکن معروف هستند که مقاومت آن‌ها سه تا هفت‌برابر بیشتر از شیشه‌های معمولی است. به دلیل شوک حرارتی که در طول عملیات ساخت شیشه‌های سکوریت داده می‌شود، از مقاومت بسیار بالایی در برابر ضربه و حرارت برخوردار هستند. شیشه‌های سکوریت در صورت خردشدن به قطعه‌های بسیار ریزی تبدیل می‌شوند که جراحتی به دنبال ندارند. شیشهٔ ویترین فروشگاه‌ها و یا درب‌های شیشه‌ای از نوع سکوریت هستند.

• شیشه دوجداره

به شیشه‌های دوجداره که در برابر حرارت و صدا عایق هستند، شیشه‌های مضاعف نیز گفته می‌شود. این شیشه‌ها دو یا چندلایه را دربرگرفته‌اند و فضای خالی بین آن‌ها را با هوا، یا گازهایی مانند آرگون و کریپتون پر کرده‌اند. عملکرد پایین مولکول‌ها در انتقال حرارت و صوت باعث عایق بودن این نوع شیشه‌ها می‌شود.

• شیشه شناور

به دلیل فرایند تولید این نوع شیشه‌ها با نام شناور شناخته می‌شوند. این شیشه‌ها کیفیت بالایی دارند و می‌توان از آن‌ها به‌عنوان شیشه‌های رفلکس، خود تمیز کن و یا شیشه‌های ایمن استفاده کرد.

• شیشه خودتمیزشونده

شیشه‌های خودتمیزشونده دارای قابلیت فتوکالیستی و هیدروفیلی هستند و به همین علت، به خودگرد و غبار نمی‌گیرند و ظاهری تمیز دارند. ازاین‌رو نگهداری از آن‌ها بسیار راحت است.

• شیشه لمینت

یکی از انواع شیشه‌های ایمن، شیشه لمینت است که از چندلایه شیشه خام تشکیل شده‌اند که یک‌لایه طلق میانی از جنس پی وی بی، آن‌ها را به یکدیگر چسبانده است. این نوع شیشه‌ها در برابر شکستن بسیار مقاوم هستند و در صورت آسیب‌دیدن، تکه‌های آن‌ها فرونمی‌ریزد. شیشه‌های جلوی اتومبیل از نوع لمینت هستند.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

امروزه ما شاهد پیشرفت تکنولوژی در همه عرصه‌ها از جمله صنعت پنجره‌سازی هستیم و دیگر پنجره‌ها تنها به نوع چوبی و با شیشه‌های معمولی محدود نمی‌شوند. ازاین‌رو ما در این مقاله تلاش کردیم تا تمام انواع پنجره‌ها را بر اساس جنس پروفیل، جنس شیشه و نحوه باز و بسته‌شدن معرفی کنیم. اینکه کدام‌یک از این پنجره‌ها باید مورداستفاده قرار گیرد، کاملاً به نوع معماری ساختمان و کاربری آن و همین‌طور نوع آب‌وهوای منطقه بستگی دارد.

جهت آشنایی کامل با  “انواع مختلف پنجره‌های ساختمانی” به پکیج “استانداردهای صنعت ساخت” در بخش گنجینه فایل وب‌سایت مراجعه فرمایید.