آسفالت حفاظتی چیست؟

آخرین بروزرسانی: 12 شهریور 1403
آسفالت حفاظتی چیست؟

آسفالت حفاظتی چیست؟

مقدمه

مخلوط قیر و مصالح سنگی که با ضخامت 25 میلیمتر روی سطوح مختلف اجرا می‌شود را آسفالت حفاظتی می‌گویند. کاربرد آسفالت حفاظتی روی سطوح شنی آماده شده یا روسازی شده است. اگر اجرا روی سطوح روسازی شده انجام شود به این عمل پوشش آب‌بندی گفته می‌شود. این نوع آسفالت‌کاری در مسیرهای فرعی و جاده‌هایی که کم ترافیک هستد بسیار مورداستفاده قرار می‌گیرد. طول عمر آسفالت حفاظتی بین 3-5 سال می‌باشد. با افزایش ترافیک وسایل نقلیه و وجود شرایط نامساعد جوی مانند بارندگی برف و باران،آسفالت برخی سطوح دچار فرسایش و آسیب دیدگی شده و شیارهایی روی سطح به وجود می آید. جهت ترمیم این سطوح از آسفالت حفاظتی استفاده می‌شود.

1. آسفالت حفاظتی چیست؟

ترکیب قیر با مصالح سنگی که بر روی سطوح مختلف، معمولاً با ضخامت 25 میلی‌متر اجرا می‌گردد را آسفالت حفاظتی می‌گویند. این‌گونه از آسفالت می‌تواند بر روی سطوح شنی که آماده شده و یا روسازی استفاده شود. اگر از این آسفالت برای سطح‌های روسازی استفاده شود، به آن پوشش آب‌بندی می‌گویند. از این مدل آسفالت در راه‌های فرعی و شهرهایی که میزان ترافیک آن‌ها کم است، استفاده‌های زیادی می‌شود. عمر آسفالت‌های حفاظتی بین 3 تا 5 می‌باشد.

مواد و مصالح مورداستفاده در آسفالت‌های سطحی (حفاظتی)

مواد و مصالح مورداستفاده در آسفالت‌های سطحی (حفاظتی)

2. مواد و مصالح مورداستفاده در آسفالت‌های سطحی (حفاظتی)

برای اجرای آسفالت سطحی با کیفت مناسب، کیفیت قیر امولسیون و مصالح باید با مقادیر استاندارد مطابقت داشته باشد.

آسفالت‌های حفاظتی انواع مختلفی را شامل می‌گردد که کمترین و ساده‌ترین آن از قیرپاشی ساده و معمولی(فوگ سیل)تا پخش چندلایه مصالح و قیر را شامل می‌گردد. هر کدام از این روش‌های کیفیت مختلفی را دارا هستند و از عملکرد مختلفی برخوردار هستند.

آسفالت‌های حفاظتی یا سطحی، یکی از انواع مختلف کاربردهای قیر و مصالح سنگی است که ضخامت آنها کمتر از بیست و پنج میلیمتر می‌باشد و به همین دلیل جزء لایه باربر روسازی راه محسوب نمی‌شود و تنها نقش حفاظتی دارند. این نوع آسفالت‌ها برای همه رویه‌های جاده‌ای قابل‌استفاده است به این آسفالت‌ها اغلب پوشش آب‌بند نیز گفته می‌شود.

آسفالت‌های سطحی که به‌صورت تک‌لایه باشند را چیپ سیل می‌نامند. با پاشیدن قیر امولسیون و غلتک زدن آن صورت می‌پذیرد در صورت تکرار به‌صورت چندلایه این فرایند برای بار دوم و سوم با مصالح هر دفعه کوچک‌تر و ریزتر انجام می گیرد.

اندود آب‌بندی ساندویچی تکنیک جدیدی است که در آن مصالح روی سطح پاشیده می‌شود و بعد از آن قیر امولسیون ریخته می‌شود و سپس یک‌لایه دیگر با مصالح کوچک‌تر روی مصالح محکم شده اولی ریخته می‌شود. در صورت اجرای درست آسفالت‌های حفاظتی علاوه بر اقتصادی‌بودن و افزایش طول عمر بیشتر، اجرای آسان‌تر را نیز خواهند داشت.

همه روش‌های آسفالت‌های حفاظتی باعث افزایش عمر رویه جاده شده  که هر کدام کار مشخصی را انجام می‌دهند. آسفالت‌های حفاظتی بهترین اقدام برای نگهداری در جهت افزایش عمر مفید و خدمت‌دهی بیشتر یک جاده می‌باشد.

آسفالت‌های حافظتی نقش باربری سازه‌ای را ندارند و برای تعیین میزان باربری سازه از آن صرفه نظر می‌شود. داشتن درک درست و صحیح از مزایا و محدودیت‌های روش‌های استفاده از آسفالت‌های سطحی اهمیت دارد، شرایط آب‌وهوایی، جنس و اندازه مصالح توان باربری و وضعیت روسازی باید در انتخاب طراحی و نوع عملیات در نظر گرفته شود.

3. انواع آسفالت حفاظتی

آسفالت حفاظتی یکی از انواع آسفالت می‌باشد و خود به چند نوع مختلف تقسیم می‌شود که در ادامه آن‌ها را نام می‌بریم:

  1. آسفالت سطحی یک‌لایه‌ای (single surface treatment) که برای راه‌هایی با رفت‌وآمد کم مناسب می‌باشد.
  2. آسفالت سطحی چندلایه‌ای (multiple surface) که با اجراکردن دو یا چندلایه از آسفالت سطحی یک‌لایه‌ای به دست می‌آید.
  3. رد میکس (road mix)
  4. سیل کت (seal coats)
  5. پرایم کت (prime coat)
  6. تیک کت (take coat)
  7. آسفالت سرد پیش اندود (pre-mix coated macadam)
کاربرد انواع آسفالت حفاظتی

کاربرد انواع آسفالت حفاظتی

4. کاربرد انواع آسفالت حفاظتی

کاربرد انواع آسفالت‌های حفـاظتی در صـورت اسـتفاده از قیرهای معمولی بدون مواد افزودنی به ترافیک سبک و متوسط محدود می‌گردد و هر یک نیز به‌منظور خاصـی، به شـرح زیـر اجـرا می‌شود:

1- رویه آسفالت سطحی

در راه‌هایی که احداث رویه‌های بتنی یا بتن آسفالتی از نظر فنی و اقتصادی و باتوجه‌به ترافیک موجود و آینده قابل‌توجیه نیست، بعد از اجرای لایه‌های زیر اساس و اساس شنی، آن را با یک یا دولایه آسفالت سطحی روسازی می‌کنند.

2- افزایش مقاومت سایشی

اجرای آسفالت حفاظتی مقاومت سایشـی راه‌های شـنی را افـزایش می‌دهد و از کـاهش ضـخامت رویـه شـنی و جداشدن سنگ‌دانه‌های ریزودرشت آن از بستر راه جلوگیری می‌کند و در نتیجه دوام و تاب‌آوری آن را بهبود می‌بخشد.

3- افزایش مقاومت لغزشی

سطوح آسفالتی قیر زده و لغزنده، به علت فقدان مقاومت لغزشی، به‌ویژه بعد از بارندگی و هنگام خیس بودن سطح راه و یـا جمع‌شدن آب حاصل از نزولات جوی برای استفاده‌کنندگان از راه، حوادث زیان باری ایجاد می‌کند. اجرای آسفالت سطحی در ایـن راه‌ها موجب افزایش مقاومت لغزندگی و در نتیجه افزایش ایمنی ترافیک می‌شود.

4- آب‌بندی رویه راه

ورود و نفوذ هوا و آب از طریق فضای خالی در رویه‌های آسفالتی حتی برای راه‌های جدیدالاحداث، از عوامل اصلی آسیب‌دیدگی محسوب می‌شود. اجرای آسفالت حفاظتی روی این سطوح، فضای خالی و حفره‌های موجود سطحی را مسدود کـرده و از نفـوذ آب‌وهوا به قشرهای آسفالتی و غیر آسفالتی لایه‌های روسازی و زیرسازی جلوگیری می‌کند.

5- روسازی مرحله ای

در راه‌های با ترافیک کم، می‌توان در نخستین مرحله اجرای طرح از آسفالت سطحی استفاده کرد و در مراحل بعدی و با افـزایش ترافیک، آن را با لایه‌های آسفالتی و روکش تقویت کرد. امتیاز استفاده از این روش آن است که قبل از اجرای لایه‌های بتن آسـفالتی، هرگونه نقص و خرابی ایجاد شده در سطح راه، اصلاح و سپس می‌توان نسبت به اجرای بتن آسفالتی اقدام کرد.

6- بهسازی راه

رویه‌های آسفالتی را که به‌مرورزمان اکسیده و فرسوده شده، ولی نواقص اساسی و سازه‌ای ندارند، می‌توان با آسفالت حفاظتی و با صرف هزینه کمتری بهسازی کرد. انجام آسفالت حفاظتی در این موارد و بعد از عملیات اصلاحی و ترمیم از قبیل لکه‌گیری، درزگیـری ترک‌ها، تسـطیح فـراز و نشیب‌ها و سایر تعمیرات سطحی، قابلیت خدمت‌دهی را افزایش می‌دهد و علاوه‌برآن سـطح یکنـواختی را بـرای رویـه راه تـأمین می‌کند.

7- افزایش خاصیت بازتابندگی رویه راه

سطوح تیره‌رنگ رویه‌های سیاه آسفالتی به علت محدودکردن وسعت دید برای رانندگان وسایل نقلیـه در شـب خطراتـی ایجـاد می‌کند. این نقص عمده با اجرای یک قشر آسفالت سطحی با مصالح شفاف و روشن که به طور صحیح طرح و اجرا شده باشـد مرتفـع می‌شود. لیکن این بدان مفهوم نیست که عملیات خط‌کشی و دیگر موارد ایمنی اجرا نشود

اجرای آسفالت‌های حفاظتی

اجرای آسفالت‌های حفاظتی

5. اجرای آسفالت‌های حفاظتی

1.5. آماده کردن سطح راه

سطح راه‌های شنی، آسفالتی و یا بتنی قبل از شروع عملیات آسفالت حفاظتی، آماده‌سازی می‌شود تا از هر حیث بـا مشخصـات و نقشه‌های اجرایی منطبق باشد. آماده‌سازی شامل مراحل زیر است:

  • راه‌های شنی

برای اجرای آسفالت‌های سطحی یک یا چندلایه‌ای و یا عملیات غبار نشانی و روغن پاشی بر روی راه‌های شـنی، معمولاً آماده‌سازی به ترتیب زیر انجام می‌شود:

  1. کلیه نقاط ضعیف سطح راه‌های شنی باید قبلاً مرمت شود.
  2. عملیات باید به ترتیبی برنامه‌ریزی شود که بلافاصله پس از آماده‌شدن سطح راه و قبـل از عبـور ترافیـک از روی آن، آسفالت سطحی اجرا شود.
  3. در صورت عبور ترافیک از روی سطح راه، لازم است این سطح مجدداً شـخم زده شـده و پروفیلـه گـردد و سـپس تـا حـد مشخصات متراکم شود.
  4. سطح آماده شده از هر حیث با مشخصات و نقشه‌های اجرایی منطبق باشد.
  5. اندود نفوذی این سطح قبل از عملیات آسفالت سطحی طبق دستورالعمل‌های فصل ششم نشریه 234اجرا شود.

برای غبار نشانی و روغن پاشی، هر گونه ناهمواری سطحی و شیارهای طولی و عرضی و نیز فراز و نشیب‌های موضعی با گریـدر و در صورت لزوم با پخش مصالح مناسب تسطیح و اصلاح شود. شیب‌های طولی و عرضی لازم برای تخلیه و هدایت سریع آب از سطح راه و جلوگیری از جمع‌شدن آب تأمین گردد.

  • راه‌های آسفالتی

راه‌های آسفالتی برای اندوده‌های آب‌بندی باید به ترتیب زیر آماده‌سازی شود:

  1. کلیه نواقص سطحی رویه آسفالتی باید با آسفالت گرم و یا سرد لکه‌گیری و اصلاح شود.
  2. هر گونه شیارهای طولی و عرضی و تغییر شکل‌های موجود رویه آسفالتی باید برطرف و اصلاح گردد.
  3. قیر زدگی ها باید تراشیده شود.
  4. سطح راه باید از گردوخاک و مواد خارجی کاملاً پاک شود و در صورت لزوم با آب شستشو و تمیز گردد.
  5. درصورتی‌که از قیرهای محلول برای قیرپاشی استفاده می‌شود، سطح راه باید خشک باشد.
  6. چنانچه اندوده‌های آب‌بندی روی رویه‌های بتنی اجرا می‌شود، سطح راه باید بـر اسـاس نقشه‌های اجرایـی و مشخصات، قبلاً پروفیله گردد.
  7. چنانچه اجرای رویه، شامل پخش مخلوط‌های آسفالتی نظیر دوغاب قیری و یا میکروسرفیسینگ باشد، باید قبلاً اندود سطحی آن طبق دستورالعمل‌های فصل ششم نشریه 234 اجرا شده باشد.

2.5. قیرپاشی

قیرپاشی برای انواع عملیات حفاظتی اعم از آسفالت‌های سطحی یک یا چندلایه‌ای و یا اندوده‌های آب‌بندی بر روی سطوح شنی و یا آسفالتی آماده‌سازی شده باید بر اساس فصل ششم نشریه 234 موضوع اندوده‌های نفـوذی و اندوده‌های سـطحی انجام گیرد. عملیات قیرپاشی باید با قیرپاش که مشخصات کامل آن در فصل ششم ارائه شده است، انجام شود. مقدار قیر پخش شده باید با آزمایش (سینی) کنترل شده و نتیجه آن بیش از 10± درصد با مقـدار طـرح، تفـاوت نداشـته باشد.

پخش و کوبیدن سنگ‌دانه‌ها

پخش و کوبیدن سنگ‌دانه‌ها

3.5. پخش و کوبیدن سنگ‌دانه‌ها

پخش سنگ‌دانه‌ها با وسایل مکانیکی انجام می گیرد. قبل از قیرپاشی، کامیون‌های حامل سنگ‌دانه‌ها در محل کار آماده می‌شوند. کامیون پخش سنگ‌دانه‌ها برای انجام کار به عقب حرکت می‌کند تا ابتدا سنگ‌دانه‌ها روی قیر پخش شـود و سـپس چـرخ کـامیون از روی آن عبور کند. سنگ‌دانه‌ها باید بلافاصله پس از قیرپاشی، روی سطح راه پخش شود. پس از پخش سنگ‌دانه‌ها غلتک‌زنی بایـد شروع شود تا دانه‌های مصالح کاملاً به قیر و به سطح راه بچسبد. غلتک‌زنی نباید پس از عمل آمدن قیر ادامه یابد، زیرا دانه‌های سنگی در جای خود لق شده و از سطح راه کنده می‌شود. درصورتی‌که آسفالت سطحی در دولایه انجام شـود، موقعی باید اقدام به پخش قیرلایه دوم کرد که قیرلایه اول کاملاً عمل‌آمده باشد. قبل از پخش قیرلایه دوم، باید بـا جاروی مکانیکی، سنگ‌دانه‌های اضافی لایه اول از سطح راه پاک گردد. این کار بایستی در صبح زود انجام شود که قیـر قشر اول سفت بوده و سنگ‌دانه‌ها از آن جدا نشود. پس از قیرپاشی لایه دوم، باید بلافاصله سنگ‌دانه‌ها را طبق آنچه که در مورد لایه اول گفته شد روی سطح راه پخش و عمل غلتک‌زنی را شروع کرد. عملیات غلتک‌زنی با غلتک‌های چـرخ لاستیکی باید آن قدر ادامه یابد تا سنگ‌دانه‌ها کاملاً در قیر و فضای خالی بین سنگ‌دانه‌های لایه قبلی فرونشیند. پس از پخش سنگ‌دانه‌ها و تکمیل عملیات غلتک‌زنی باید مصالح اضافی را از سطح راه جارو کرد. چنانچه در نقـاطی قیر زدگی ظاهر شود، باید سنگ‌دانه‌ها روی آن پخش و مجدداً متراکم گردد، به‌طوری‌که سطح نهایی کاملاً یکنواخـت شود.

4.5. تهیه و اجرای اسلاری سیل

برای تهیه و پخش این مخلوط آسفالتی از کامیون‌های مخصوصی که مجهز به سیلوهای جداگانه مصالح سنگی، فیلر، قیرآبه، آب و نیز واحد مخلوط‌کننده می‌باشد، استفاده می‌شود. باتوجه‌به مصالح سنگی، نوع قیر و طرح آزمایشگاهی این آسفالت، بایـد برای توزین مصالح، قیر و آب به نسبت‌های تهیه شده در طرح و سپس اختلاط آن‌ها در واحد مخلوط‌کننده به‌گونه‌ای که مخلوط حاصله با مشخصات موردنظر برابری داشته و روانی و کارایی لازم را برای پخش در سـطح راه دارا باشـد، تـا بتواند فضاهای خالی و حفره‌های سطحی بستر موجود آسفالتی را پر کند، اقدام کرد. مخلوط‌های آسفالتی که به‌این‌ترتیب تهیه می‌شود توسط دستگاه پخش‌کننده‌ای که به انتهای واحد مخلوط‌کننده و در قسمت عقب کامیون متصل است و باتوجه‌به نوع مخلوط با ضخامت موردنظر در سطح راه پخش می‌شود. در واقع عمل اختلاط و تهیه و پخش آسـفالت توسـط یـک کـامیون انجـام می گیرد. سیلوهای مصالح سنگی، قیر و آب بعد از مصرف مجدداً پر می‌شود تا در ادامه عملیات تهیه و پخش، توقفی حاصـل نگـردد.

برای این کار بهتر است که در نزدیک‌ترین محل اجرای عملیات، قیر و مصالح به مقدار موردنیاز آماده شده باشد. در محل‌هایی که امکان پخش با ماشین وجود نداشته باشد، می‌توان مخلوط را با ماله و وسایل دسـتی، پخـش کـرد. به‌طورکلی اسلاری سیل نیاز به غلتک زدن ندارد، مگر در قسمت‌هایی که محل دورزدن و سرعت کم‌ترافیک باشد کـه بایـد بـا غلتـک چـرخ لاستیکی به وزن 5-4 تن و فشار چرخ معادل 3.5 کیلوگرم بر سانتی متر مربع انجام گیرد. ساخت، اجرا و آزمایش های کنترل کیفیت اسلاری سیل باید با مشخصات ASTM D – 3910 مطابقت داشـته باشد.

تهیه و اجرای آسفالت میکرو سرفیسینگ

تهیه و اجرای آسفالت میکرو سرفیسینگ

5.5 تهیه و اجرای آسفالت میکرو سرفیسینگ

  • دستگاه‌های پیوسته

برای راه‌های اصلی و مسیرهای طولانی، معمولاً دستگاه اختلاط و پخش از نوع بارگیری پیوسته است. در این دستگاه‌ها عمـل تغذیه مصالح از طریق مخزن تعبیه شده در قسمت جلو دستگاه صورت می گیرد و مصالح و مواد با نوار نقاله به مخزن اختلاط کـه در قسمت عقب و در محل پخش قرار دارد، هدایت می‌شود. در این ماشین‌ها مخازن ذخیره‌سازی مصالح، فیلر، آب، قیرآبه و افزودنی‌ها تعبیه شده است. مصالح و مواد با تسمه‌نقاله از مخازن مربوطه به میکسر انتقال می‌یابد و پس از اختلاط مواد در مخلوط‌کن، آسـفالت امولسیونی تهیه شده به جعبه پخش انتقال و توسط حلزونی‌های دستگاه در عرض موردنظر پخش می‌شود.

  • دستگاه‌های منقطع

علاوه بر ماشین‌های خود کششی با بارگیری پیوسته به شرح فوق، امکان استفاده از واحدهای پخش کامیونی نیز وجود دارد. با این دستگاه‌ها مصالح و مواد در کارگاه در مخازن محدود دستگاه ذخیره شده و به محل پخش منتقل می‌شوند. مـابقی شـرایط پخـش و اجرا نظیر دستگاه پخش پیوسته می‌باشد.

  • کنترل مواد و مصالح

تجهیزات کنترل وزنی یا حجمی، مقادیر تعیین شده هر ماده را قبل از واردشدن به مخلوط‌کن تنظیم می‌کند. مـواد و مصـالح بـا سیستم توزین یا تعیین حجم دقیق به میزان معین، وارد مخلوط‌کن می‌شوند. فقط آب و افزودنی‌ها ممکن است بر حسب شـرایط هـوا در طول مسیر و به‌منظور دستیابی به روانی مطلوب و کنترل زمان شکست قیرآبه، وضعیت متغیری داشته باشند.

  • کالیبراسیون

کالیبراسیون و تنظیم وسایل و تجهیزات برای حصول اطمینان از دقت در نسبت بندی مصالح و مواد، بسیار ضروری اسـت کـه در آغاز هر پروژه و به‌صورت دوره‌ای باید انجام شود.

  • تجهیزات پخش

پرکردن درزها و چاله‌های کم‌عمق و تسطیح در جریان پخش آسفالت از طریق خروج مواد به‌صورت همگـن (کـه بـه کمـک همزن‌های حلزونی تأمین می‌شود) و توزیع یکنواخت مخلوط در عرض موردنظر صورت می گیرد. طول محفظـه کـه در واقـع همـان عرض قابل‌پخش آسفالت است بر حسب نوع دستگاه بین 2.4 تا 4.2 متر قابل‌تنظیم است. در انتهای این محفظه که خود به انتهای ماشین متصل است، تیغه‌ای از جنس لاستیکی یا گونی ضخیم قرار دارد که در حقیقت نقش ماله‌کشی را انجام می‌دهد.

  • محفظه پر کردن شیارها

برای پرکردن شیارها، محفظه‌های مخصوص طراحی شده است که معمولاً دارای اندازه‌های متفاوت‌اند. این محفظه‌ها، برجستگی تاجی شکل ملایمی روی سطح ایجاد می‌کنند تا بعد از عبور ترافیک اولیه از روی آن، سطحی یکنواخـت و هم‌تراز بـا رویـه مجـاور به وجود آید. هدف از این طراحی‌ها این است که ضمن پرشدن شیارها، سطح نهائی راه تراز و یکنواختی قابل‌قبول داشته باشد.

آماده‌سازی سطح راه

آماده‌سازی سطح راه

6.5. آماده‌سازی سطح راه

  • تمیزکردن

سطح راه باید کاملاً تمیز و عاری از هرگونه پوشش رسی و لای و مواد زائد باشد. اگر برای شستشو و تمیزکردن از آب اسـتفاده شود، کلیه درزها و ترک‌ها قبل از پخش آسفالت حفاظتی باید خشک و فاقد آب باشند. منهول‌ها و سایر پوشش‌های فلزی و غیرفلزی مربوط به تأسیسات زیرزمینی موجود در سطح رویه باید به گونه مناسبی حفاظت شوند.

  • اندود سطحی

اگر سطح راه خیلی خشک و یا شن زده بوده و پوشش بتنی یا سنگی داشته باشد، اندود سطحی باید با استفاده از قیر SS یا CSS به نسبت حجمی یک (قیر) و سه (آب) و به مقدار 0.16 تا 0.32 لیتر در متر مربع اجرا شود. آب موجود در قیر انـدود سـطحی قبـل از پخش میکروسرفیسینگ باید کاملاً تبخیر شده و عمل آوری قیر امولسیون به شرایط مطلوب رسیده باشد.

7.5. شرایط جوی

در شرایطی که دمای محیط و یا دمای سطح راه کمتر از 10 درجه سانتی گراد باشد و یا احتمال یخ زدن میکروسرفیسینگ پخـش شده تا 24 ساعت وجود داشته باشد و یا اینکه بازگشائی ترافیک بیشتر از مدت زمان مناسبی که غالبا یک ساعت اسـت امکـان پـذیر نباشد، پخش آسفالت حفاظتی مجاز نیست. ضمنا وقتی که دمای محیط یا دمای سطح راه کمتـر از 7 درجـه سـانتی گراد ولـی در حـال افزایش باشد اجرای عملیات حفاظتی بلامانع است.

8.5. اجراء و ساخت

  • پوشش و تأمین بافت سطحی

آسفالت‌های میکروسرفیسینگ باید پوشش کامل سطح روسازی را تأمین کرده و سطحی صاف با تاب لغزشی مناسب ایجاد نماید. برای دستیابی به این منظور، سطح نهایی کار باید عاری از هرگونه رگه‌ها و شیارهای فاقد برش خوردگی، موج‌های طولی و عرضـی و سایر معایب باشد، ضمن آنکه با پوشش کامل درزهای طولی و عرضی، یکنواختی سطح و آرایش مطلوب آن تأمین گردد.

  • روانی مخلوط و مقدار پخش

وقتی که مخلوط آسفالت حفاظتی ریزدانه به محفظه پخش وارد می‌شود، باید استقامت و روانی دلخواه را داشته باشد. اگـر مخلـوط خیلی سفت باشد ممکن است در محفظه پخش زودتر از موعد مقرر عمل‌آمده و در نتیجه زیر دستگاه پخش به‌صورت خط افتاده (شیار شیار شده) اجرا شود و اگر خیلی روان باشد، موجب جداشدگی سنگ‌دانه‌ها شده و قیر امولسیون به کناره راه جریان پیدا کند.

  • چین‌خوردگی و موج‌های متوالی

چین‌خوردگی‌ها یا موج‌های متوالی شامل پستی‌وبلندی‌های عرضی هستند که در سطح روسازی با فواصل منظم ظاهر می‌شوند و علل بروز آن‌ها می‌تواند موارد زیر باشد:

  1. اجرای لایه در ضخامت خیلی نازک و یا پخش مخلوط به مقدار خیلی کم
  2. سرعت زیاد پخش مواد
  3. استفاده از تیغه ماله‌کشی معیوب در جعبه پخش (تیغه‌های لاستیکی عملکرد بهتری دارند)
  • درزهای اتصال

درزهایی که ممکن است پس از اجرای آسفالت حفاظتی ایجاد شوند، شامل ترک‌های طولی و عرضی مربوط به قطـع عملیـات و شروع آن است که در محل، به‌صورت درزهای طولی یا عرضی ظاهر می‌شوند. برای جلوگیری از بروز ایـن درزهـا، شـرایط زیـر بایـد رعایت شود:

  1. درزهای اتصال طولی با خطوط مجاور باید با هم‌پوشانی حداقل 5 میلی‌متر اجرا شوند.
  2. برنامه‌ریزی اجرای خطوط به‌گونه‌ای باشد که محل هم‌پوشانی دقیقاً در محور وسط و زیرخط کشی‌های جداکننده خطـوط ترافیکی واقع گردد تا چرخ‌های وسایط نقلیه کمتر از محل‌های اتصال طولی عبور کنند.
  3. در محل‌های شروع عملیات لازم است نوارهای مقوایی، پارچه‌ای یا فلزی کشیده شوند تا پخش آسـفالت در ایـن نقـاط نیـز همگن با طول مسیر باشد.
  • لبه‌های کنار آسفالت

کیفیت ساخت لبه کناری آسفالت به نحوه عملکرد و دقت در اجرای عملیات بسـتگی دارد. سـاخت لبه‌ها بایـد بـا میخ‌کوبی و نوارگذاری اجرا شده و از پخش آسفالت به‌صورت چشمی اجتناب شود. کناره‌های آسفالت بایـد در طـول خطـوط عبـوری یکنواخـت و یکدست بوده و عرض پخش نیز به‌صورت یکنواخت و ثابت در طول مسیر اجرا شود. به‌طورکلی از نظر اجـرای صـحیح و قابل‌قبول، لبه‌ها نباید بیش از 50± میلی‌متر در هر 30 متر طول، اختلاف عرضی داشته باشند.

  • پرکردن شیارهای طولی

تجربه پرکردن شیارهای طولی جای چرخ‌ها در رویه‌های آسفالتی با استفاده از میکروسرفیسینگ، روش متــداولی اسـت. جـدول 1 که از آیین‌نامه ASTM D – 6372 موضوع طرح و اجرای این آسفالت حفاظتی اقتباس شده است، می‌تواند به‌عنوان راهنما برای پرکردن شیارهای طولی کاربرد داشته باشد.

استاندارد فوق توصیه می‌کند کـه به‌ازای ضـخامت اجرایـی معـادل هـر 2.54 سـانتی متر بایـد 3.2 تـا 6.4 میلی‌متر بـه ضـخامت میکروسرفیسینگ افزوده شود تا سطح رویه بعد از تراکم ناشی از عبور ترافیک با سطوح مجاور در یک تراز قرار گیرد.

9.5. اجرای غبارنشانی و روغن پاشی

غبارنشانی و روغن پاشی در سطح راه‌های شنی و خاکی محدود به پخش قیر می‌باشد. در عملیات روغن پاشی سطح راه در شرایط خاص (رویه ناهموار)، اختلاط قیر با مصالح موجود توسط گریدر انجام می‌شود تا یک قشر آسفالتی غیرقابل‌نفوذ و هموار ایجاد کنـد. بستری که با این روش تثبیت می‌شود، ممکن است طی سال‌های دوم یا سوم نیز نیاز به قیرپاشی مجدد داشته باشد کـه بهتـر اسـت برنامه‌ریزی شود.

محدودیت‌های فصلی

محدودیت‌های فصلی

6. محدودیت‌های فصلی

اجرای عملیات آسفالت‌های حفاظتی در فصول مناسب و گرم سال انجام می‌گردد، لذا محدودیت‌های مربـوط بـه حـداقل دمـای محیط، دمای سطح راه و نیز شرایط جوی زمان اجرای کار به شرح زیر باید رعایت شود:

  1. برای آسفالت‌های سطحی یک و یا چندلایه‌ای و نیز اندوده‌های آب‌بندی شامل پخش قیر و سنگ‌دانه‌ها و نیـز عملیات اجرایی دوغاب قیری، حداقل درجه حرارت سطح راه باید 15 درجه سانتی گراد باشد.
  2. آسفالت‌های حفاظتی محدود به پخش قیر شامل اندود آب‌بندی بدون سنگ‌دانه‌ها، باید در شـرایطی انجـام شـود کـه دمـای محیط حداقل 15 درجه سانتی گراد باشد. عملیات غبارنشانی و روغن پاشی سطح راه ضرورتاً در هوای گرم (تابستان) انجام می‌شود.
  3. آسفالت‌های حفاظتی که با قیرابه اجرا می‌شوند، در شرایطی که احتمال بارش در حین اجرای کار یا بلافاصله و تا حداقل 12 ساعت بعد از آن وجود داشته باشد، اجرا نمی شوند.
  4. اندوده‌های آب‌بندی باید در شرایطی اجرا شود که علاوه بر رعایت دمای محیط، بستر راه نیـز کاملاً خشـک باشـد، جـز در موردهایی که از قیرابه‌ها استفاده می‌شود که رطوبت سطح راه مانع انجام عملیات نخواهد بود.

1.6. کنترل ترافیک

کنترل ترافیک و سرعت آن در دوام آسفالت‌های حفاظتی از اهمیت خاصی برخوردار است و به شرح زیر رعایت می‌شود.

7. آسفالت‌های سطحی و اندوده‌های آب‌بندی

الف – بعد از اجرای هر یک از لایه‌های آسفالت سطحی و یا اندوده‌های آب‌بندی تا عمل آمدن کامل قیـر، بایـد از عبـور وسـایل نقلیه ممانعت شود. درصورتی‌که عبور این وسایل بلافاصله بعد از اتمام غلتک‌زنی و یا قبل از گیرش نهایی و سفت‌شدن قیر، اضطراری باشد سرعت ترافیک باید به 10 تا 30 کیلومتر در ساعت (برحسب مورد) محدود شود.

ب – چنانچه آسفالت سطحی و یا اندوده‌های آب‌بندی در راهی که زیر عبور ترافیـک قـرار دارد انجـام شـود، از راه‌های انحرافـی استفاده می‌شود و یا این که عملیات در نصف عرض راه انجام می‌گیرد.

8. آسفالت‌های اسلاری سیل و میکروسرفیسینگ

عبور و مرور وسایل نقلیه از روی این آسفالت‌ها تا قبل از گیرش، تثبیت و عمل آمدن نهائی مجاز نیست.

9. غبارنشانی و روغن پاشی

از عبور وسایل نقلیه از سطح قیرپاشی شده راه برای عملیات غبارنشانی و روغن پاشی حداقل تا قبل از 48 ساعت باید ممانعـت به عمل آید. هرگاه عبور و مرور اضطراری باشد، باید قیر کاملاً به جسم راه نفوذ کرده و خشک و عمل‌آمده باشد و درصورتی‌که قبـل از تأمین شرایط فوق، بازکردن مسیر به روی ترافیک ضروری باشد، لازم است روی سطح قیرپاشی شده، ماسه پخش شود.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

آسفالت حفاظتی را معمولاً به‌عنوان نوعی روکش موقت در عرصه راه‌سازی به کار می‌برند و پوشش اصلی جاده محسوب نمی‌شود. کاربرد اسفالت حفاظتی بیشتر جهت غیرقابل‌نفوذ کردن آسفالت و جلوگیری از تخریب لایه اصلی بوده و به‌نوعی باعث تقویت روکش اصلی آسفالت در جاده‌ها نیز می‌شود. همچنین برای آسفالت‌کاری مرحله‌به‌مرحله برخی مسیرها نیز مناسب می‌باشد.
البته بعد از 3 الی 5 سال که عمر مفید آسفالت حفاظتی می‌باشد باید روی آن آسفالت گرم اجرا شود. زیرا ازبین‌رفتن آسفالت حفاظتی ممکن است باعث تخریب آسفالت اصلی شده و به آن آسیب بزند.پ

جهت آشنایی کامل با “آسفالت حفاظتی” به فایل پاورپوینت “نکات کارگاهی در مورد آسفالت” هایپر فایل وب‌سایت مراجعه فرمایید.

اشتراک‌گزاری در شبکه‌های اجتماعی

دیدگاه خود را بنویسید

هایپر فایل

آخرین مقالات:

  • آشنایی با تکنیک‌های قراردادهای بیمه

  • نحوه اجرای دیوار حائل

آخرین فایل‌های گنجینه فایل:

  • ضوابط کاربردی نظام فنی و اجرایی

  • فایل‌های کاربردی دفتر فنی

آخرین فایل‌های هایپر فایل:

  • جزوه بهسازی لرزه‌ای ساختمان‌های موجود

  • جزوه بررسی عملکرد لرزه‌ای سازه‌ها در حین ساخت