ردیف‌های ستاره دار

مقدمه

قبل از شروع یک پروژه، تمام فعالیت‌ها با توجه به نقشه‌های اولیه، هزینه‌های مربوط به مصالح، ماشین آلات، نیروی انسانی و حمل و نقل، برآورد می‌شوند.

یکی از مهم‌ترین کاربردهای این برآورد، تخمین بودجه موردنیاز برای اجرای پروژه است. در واقع پیمانکار باتوجه‌به مقادیر و بهای واحد هر یک از فعالیت‌های این برآورد، تصمیم به شرکت در مناقصه می‌گیرد و ضریب خود را به کارفرما پیشنهاد می‌دهد.

این برآورد قیمت، معمولاً بر اساس ردیف‌های فهرست‌بهای منتشر شده سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور انجام می‌شود.

فهرست‌بهای هر رشته، شامل چند فصل و هر فصل شامل چند ردیف است که به هر یک از این ردیف‌ها، ردیف‌های پایه می‌گویند.

با درنظرگرفتن قیمت هر ردیف پایه می‌توان هزینه اجرا آن فعالیت را برآورد کرد. اما گاهی هزینه انجام برخی فعالیت‌های پروژه در میان ردیف‌های فهرست‌بهای مربوطه وجود ندارد.

ردیف، آیتم و اقلام هر سه یک مفهوم دارند و برای بیان یک فعالیت غیر پایه یا ستاره‌دار به کار برده می‌شوند.

به ردیف‌هایی که در فهرست‌بهای واحد پایه وجود ندارند یا وجود دارند؛ ولی قیمت ندارند ردیف‌های غیر پایه یا اقلام ستاره‌دار می‌گویند.

پس اگر با تعیین شرح و قیمت یک فعالیت، یک ردیف به ردیف‌های آن فصل فهرست‌بها اضافه کنیم در واقع یک آیتم غیر پایه در فهرست‌بها ایجاد کردیم.

1. اقلام ستاره‌دار در فهرست‌بها چیست؟

شرح ردیف‌های فهرست‌بهای هر رشته، به نحوی تهیه شده است که اقلام عمومی کارهای آن رشته را پوشش دهد. در مواردی که مشخصات فنی و اجرایی ویژه‌ای موردنیاز کار باشد و اقلام آن با شرح ردیف‌های آن فهرست‌بها تطبیق نکند، شرح ردیف مناسب برای آن اقلام، تهیه و در انتهای گروه مربوط، با شماره ردیف جدید درج می‌شود.

لازم است مشخصات فنی اقلام ستاره‌دار در دفترچه مشخصات فنی خصوصی درج شود.

بهای واحد ردیف‌هایی که شرح آن‌ها در فهرست‌بها موجود است، اما بدون بهای واحد هستند نیز به همین روش تعیین می‌شوند و این اقلام نیز ردیف‌های غیر پایه محسوب می‌شوند.

اقلام ستاره‌دار در فهرست‌بها:

 اقلامی که در فهرست‌بها شرح دارند؛ ولی قیمت ندارند.

 اقلامی که در فهرست‌بها وجود ندارند.

2. دستورالعمل اقلام ستاره‌دار

قیمت ردیف‌های پایه توسط سازمان برنامه‌وبودجه با درنظرگرفتن تمام هزینه‌های مربوط به چهار پارامتر مصالح، ابزار و  ماشین‌آلات، نیروی انسانی و حمل‌ونقل تعیین شده است.

به طور مثال در هزینه‌ای که بابت یک مترمکعب خاک‌برداری در زمین سخت در نظر گرفته شده است تمام هزینه‌های مربوط به انجام فعالیت‌های لازم در نظر گرفته شده است. اجاره هر ساعت ماشین‌آلات انجام‌دهنده این کار، هزینه دستمزد راننده،  هزینه سوخت ماشین‌آلات و دیگر هزینه‌های مربوط به خاک‌برداری، همه در نظر گرفته شده است.

به همین دلیل اگر با کمک ردیف‌های پایه اقدام به برآورد و متره کنیم در واقع روش متره بسته را انتخاب کردیم. چرا که قیمت همه فعالیت‌های زیر مجموعه فعالیت اصلی همانند یک فایل zip بسته شده است.

آیتم‌های غیر پایه در برآورد یا صورت‌وضعیت‌ها با علامت ستاره مشخص می‌شوند و به آن‌ها ردیف‌های ستاره‌دار گفته می‌شود. برای نوشتن و محاسبه قیمت آیتم‌های ستاره‌دار باید به سراغ متره باز برویم. یعنی هزینه کل یک فعالیت را از جمع هزینه کارهای کوچک آن به دست بیاوریم.

3. دستورالعمل نحوه تهیه و تصویب آیتم های ستاره دار

به پیوست دستورالعمل نحوه تهیه و تصویب آیتم های ستاره‌دار بخشنامه 34001 که در 2 صفحه و 9 ضمیمه، به تصویب شورای‌عالی فنی رسیده است ابلاغ می‌شود، تا هنگام برآورد هزینه و قبل از واگذاری کار (از طریق برگزاری مناقصه یا ترک تشریفات مناقصه) و با رعایت موارد زیر، ملاک عمل قرار گیرد.

1. ردیف‌های ستاره‌دار منحصراً در کارهایی که برآورد آنها بر اساس قیمت‌های پایه ابلاغی توسط این سازمان، تهیه می‌شود موضوعیت می‌یابند.
2. ردیف‌های ستاره‌دار قبل از ارسال برای شورای‌عالی فنی، پس از تأیید کمیته قیمت به تصویب بالاترین مقام دستگاه اجرایی برسد.
3. درخواست تصویب ردیف‌های ستاره‌دار؛ با امضای بالاترین مقام دستگاه اجرایی قابل‌طرح و بررسی در شورا است.
4. شرایط و سقف (درصد) برآورد مبلغ ردیف‌های ستاره‌دار نسبت به جمع مبلغ برآورد ردیف‌های فهرست پایه مورداستفاده، تابع دستورالعمل کاربرد فهرست موردنظر، باتوجه‌به نحوه واگذاری کار است. چنانچه برای برآورد هزینه اجرای کارهای بیش از یک‌رشته فهرست پایه استفاده شود، شرایط یاد شده تابع دستورالعمل کاربرد هر فهرست به طور جداگانه خواهد بود.
5. ردیف‌های درج شده در یک‌رشته فهرست پایه، صرفاً برای همان رشته پایه تلقی می‌شود. مگر آنکه در فهرست‌های پایه مورد عمل، استفاده از ردیف‌های پایه سایر فهرست‌ها تجویز شده باشد.
6. مبالغ ناشی از افزایش مقادیر ردیف‌های ستاره‌دار در هر رشته فهرست پایه مورداستفاده، نباید از 25 درصد جمع مبلغ ردیف‌های ستاره‌دار همان رشته، در برآورد منظم به پیمان، بیشتر شود.

4. یک مثال از دستورالعمل اقلام ستاره دار 

برای نوشتن یک آیتم ستاره دار باید مشابه کاری که سازمان برنامه‌وبودجه برای کندن زمین سنگی با بولدوزر انجام داده را انجام دهیم.

به طور مثال تزریق دوغاب سیمان در فهرست‌بها رشته راهداری دیده نشده است. مبلغ نهایی این آیتم به‌صورت زیر به دست می‌آید. (لازم به ذکر  است بهای واحدهای درج شده در جدول زیر به‌روز نیستند.)

اگر این مقاله را در گوشی مطالعه می‌کنید برای نمایش بهتر جدول، گوشی را بچرخانید.

«تجزیه بهای اقلام کار»
فهرست‌بهای واحد پایه رشته راهداری (مبالغ به ریال)
تهیه مصالح و اجرای عملیات تزریق جهت تثبیت و تحکیم ترانشه‌ها و نظایر آن با دوغاب سیمان					شماره ردیف	120402
					واحد:	تن
ردیف	نیروی انسانی	واحــد	مقـدار	بهای واحد	ضریب	بهای کل
1	متصدی پمپ بتن	نفر ساعت	0.4000	58,000.0	1.0000	23,200
2	متصدی ژنراتور	نفر ساعت	0.4000	58,000.0	1.0000	23,200
3	کارگر ساده	نفر- ساعت	2.0000	41,000.0	1.0000	82,000
4	سر کارگر	نفر ساعت	0.4000	54,000.0	1.0000	21,600
جمع نیروی انسانی :						150,000
ردیف	ماشین آلات	واحــد	مقـدار	بهای واحد	ضریب	بهای کل
1	پمپ تزریق	دستگاه ساعت	0.4000	250,000.0	1.0000	100,000
2	ژنراتور	دستگاه ساعت	0.4000	120,000.0	1.0000	48,000
جمع ماشین آلات :						148,000
ردیف	مصالح	واحــد	مقـدار	بهای واحد	ضریب	بهای کل
1	آب چاه وقنات	تن	0.2429	10,000.0	1.0000	2,429
2	سیمان پرتلند نوع یک (سیمان معمولی) پاکتی و فله	تن	0.7571	1,100,000.0	1.0000	832,810
جمع مصالح :						835,239
ردیف	حمل مصالح	واحــد	مقـدار	بهای واحد	ضریب	بهای کل
1	حمل سیمان فله و پاکتی	تن	0.7571	80,000.0	1.000000	60,568
2	حمل آب	تن	0.2429	1,500.0	1.000000	364
جمع حمل مصالح :						60,932
بهای واحــد کار :						1,194,171

5. نحوه محاسبه قیمت جدید در فهرست‌بها

در مثال زیر فعالیت‌های هزینه بر کندن زمین با بولدوزر آورده شده است. به موارد موردنیاز این آیتم توجه کنید. در ادامه با درک نحوه انجام متره باز به سراغ تعیین قیمت یک آیتم ستاره‌دار می‌رویم.

رسته: ساختمان و ساختمان صنعتی

رشته: ابنیه سال 1399

فصل: عملیات خاکی با ماشین

کد ردیف: 030105

شرح ردیف: کندن زمین در زمین‌های سنگی با بولدوزر یا وسیله مشابه و حمل مواد حاصل تا فاصله ٢٠ متر از مرکز ثقل برداشت و توده کردن آن.

واحد: مترمکعب

نیروی انسانی موردنیاز: کارگر ساده به میزان 0.1 نفر – ساعت

ماشین آلات و ابزار: بولدوزر به قدرت حدود ۴٠٠ اسب بخار با راننده به میزان 0.05 دستگاه – ساعت

از این مثال این‌گونه برداشت می‌شود که برای کندن یک مترمکعب زمین سنگی به‌وسیله بولدوزر، تنها به یک کارگر ساده، یک دستگاه بولدوزر و راننده آن نیاز است.

برای کندن یک مترمکعب زمین سنگی با بولدوزر به یک نفر کارگر ساده برای 0.1 ساعت یا 6 دقیقه و یک بولدوزر برای 0.05 ساعت یا 3 دقیقه نیاز است.

در واقع اگر یک کارگر ساده 6 دقیقه و یک بولدوزر 3 دقیقه کار کنند یک متر مکعب زمین سنگی کنده می‌شود.

هزینه هر کدام از این عوامل از آخرین استعلام‌ها، نرخ عوامل سازمان برنامه‌وبودجه یا قیمت روز به دست می‌آید.

پیمانکار می‌تواند باتوجه‌به امکانات موجود خود، این هزینه را تعیین کند و یا برای هزینه‌های استعلام شده ضریب در نظر بگیرد.

در اینجا وارد بحث آنالیز قیمت می‌شویم.

آنالیز قیمت معمولاً دو جا انجام می‌شود:

1.5.  هنگام شرکت در مناقصه 

ضریبی که پیمانکار پیشنهاد می‌دهد تا با ضرب در مبلغ برآورد، مبلغ پیشنهادی پیمانکار برای شرکت در مناقصه را تشکیل دهد. این مبلغ نه‌تنها باید از مبلغ پیشنهادی سایر پیمانکاران کمتر باشد؛ بلکه باید بر اساس آنالیز منطقی تک‌تک ردیف‌های پایه و غیر پایه انجام شود. مثلاً نمی‌شود قیمت میل‌گرد 5000 تومان را در محاسبات خود 20000 تومان در نظر بگیرید.

لذا یکی از کارهای مهم دفتر فنی هنگام شرکت در مناقصه، آنالیز قیمت ردیف‌های پایه و غیر پایه و تعیین ضریب پیمانکار است. لازم به ذکر است تمام آنالیزهای پیمانکار پس از پیروزی در مناقصه بررسی شده و اگر دارای مشکل بود از مناقصه حذف می‌شود.

6. آیا به قیمت جدید تعدیل تعلق می‌گیرد؟

تعدیل ردیف‌های ستاره داری که در هنگام برآورد به ردیف‌های فهرست‌بها اضافه شدند؛ مانند سایر ردیف‌های فهرست‌بها است.

نکته‌ای که در مورد تعدیل آیتم‌های ستاره‌دار موردبحث است، تعدیل آن دسته از آیتم‌های ستاره داری است که در حین اجرا و بر اساس قیمت‌های روز تعیین شده‌اند و به آن‌ها قیمت جدید می‌گویند. در واقع کار جدیدی که در حین کار در فهرست‌بها نیست یا هست؛ ولی قیمت ندارد. ‌

از سال 96 در پیوست پنجم فهرست‌بها با عنوان کارهای جدید آمده است که اگر در حین اجرای کار با فعالیتی رو به رو شویم که در برآورد مقدار آن صفر باشد، قیمت جدید است. پس اگر در فهرست بهای برآورد نیز باشد ولی مقدار آن صفر باشد، در حین کار قیمت جدید است.

چون قیمت‌هایی که برای محاسبه مبلغ نهایی آیتم‌های قیمت جدید استفاده می‌شوند به‌روز هستند، باید به کمک تعدیل معکوس مبلغ آیتم قیمت جدید را به مبلغ زمان برآورد پروژه برگردانیم. سپس آن مبلغ را مشابه سایر ردیف‌های فهرست‌بها تعدیل می‌کنیم.

در مقاله ” تعدیل چیست“ به طور مفصل تعدیل معکوس و نحوه محاسبه تعدیل این آیتم‌های ستاره دار را بررسی کردیم

7. تفاوت آیتم ستاره‌دار و قیمت جدید

همان‌طور که در بالا گفتیم گاهی در حین اجرای پروژه ممکن است با فعالیتی روبه‌رو شویم که در برآورد پیش‌بینی‌نشده و پیمانکار پس از اینکه ابلاغ آن کار جدید را گرفت می‌بایست شروع به انجام آن کند.

پیمانکار مانند آن چه که در فرق کار جدید و آیتم ستاره‌دار گفتیم، آیتم مربوطه به آن کار جدید در فهرست‌بها را به‌صورت وضعیت خود اضافه کرده و هزینه انجام کار جدید را از کارفرما می‌گیرد. اما اگر شرح کار جدید در فهرست‌بها موجود نباشد و یا قیمت آن مشخص نباشد، آن ردیف قیمت جدید می‌شود.

پس در مورد فرق قیمت جدید و آیتم ستاره‌دار باید گفت:

قیمت جدید به آیتم‌های ستاره داری گفته می‌شود که در حین اجرای کار ایجاد شده و مبلغ آن باتوجه‌به قیمت‌های روز تعیین می‌شود. در واقع قیمت جدید همان آیتم ستاره داری است که در حین اجرای پروژه با قیمت روز ایجاد شده است.

1.7. صفر تا صد قیمت جدید

پیش از شروع یک پروژه، تمام فعالیت‌ها، باتوجه‌به نقشه‌های اولیه، هزینه‌های مربوط به مصالح، ماشین‌آلات، نیروی انسانی و حمل، برآورد می‌شوند.

یکی از مهم­ترین کاربردهای این برآورد، تخمین بودجه موردنیاز برای اجرای پروژه است. در واقع پیمانکار باتوجه‌به مقادیر و بهای واحد هر یک از فعالیت­های این برآورد، تصمیم به شرکت در مناقصه می‌گیرد و ضریب خود را به کارفرما پیشنهاد می‌دهد.

این برآورد قیمت، معمولاً بر اساس ردیف­های فهرست‌بهای منتشر شده سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور انجام می‌شود.

با درنظرگرفتن قیمت هر ردیف پایه می‌توان هزینه اجرای آن فعالیت را برآورد کرد. اما گاهی هزینه انجام برخی فعالیت‌های پروژه در میان ردیف‌های فهرست‌بهای مربوطه وجود ندارد.

1.1.7 اقلام ستاره‌دار (ردیف‌های غیر پایه)

در مواردی که برای پروژه­ای مشخصات فنی و اجرایی ویژه­ای موردنیاز باشد که اقلام کارهای آن با شرح ردیف­های فهرست‌بها تطبیق نکند، شرح ردیف مناسب برای آن اقلام، تهیه و در انتهای گروه مربوط، با شماره ردیف جدید درج می­گردد. این ردیف­ها با علامت ستاره مشخص شده و به‌عنوان ردیف­های ستاره‌دار با روش تجزیه قیمت محاسبه و در برابر ردیف موردنظر درج می­شود.

بهای واحد ردیف‌هایی که شرح آن­ها در فهرست‌بها موجود است؛ اما بدون بهای واحد هستند همانند روش بالا تعیین می­شوند و این اقلام نیز ردیف­های ستاره‌دار محسوب می­شوند. شرح و بهای واحد ردیف­های غیر پایه (ستاره‌دار) باید هنگام بررسی برآورد هزینه اجرای کار به تصویب دستگاه اجرایی برسد.

در کارهایی که از طریق مناقصه عمومی واگذار می­گردد، چنانچه جمع مبلغ برآورد ردیف‌های ستاره‌دار نسبت به جمع مبلغ برآورد ردیف­های فهرست‌بها (پایه و غیر پایه) بدون اعمال هزینه تجهیز و برچیدن کارگاه، در این رشته بیشتر از سی (۳۰) درصد باشد، لازم است دستگاه اجرایی قبل از انجام مناقصه، شرح و بهای واحد تمامی ردیف‌های ستاره‌دار در آن رشته را پس از تصویب، همراه با تجزیه قیمت مربوط، به دبیرخانه شورای‌عالی فنی، در سازمان برنامه‌وبودجه کشور ارسال دارد تا پس از رسیدگی و تصویب توسط شورای‌عالی فنی بر اساس دستورالعمل نحوه تهیه و تصویب ردیف­های ستاره‌دار ملاک عمل قرار گیرد. در کارهایی که از طریق مناقصه محدود یا ترک مناقصه واگذار می‌شوند، سقف یاد شده به ترتیب پانزده (۱۵) و ده (۱۰) درصد خواهد بود.

آیتم­های ستاره‌دار نیز مانند سایر آیتم­‌های پایه فهرست‌بها بوده و تمام ضرایب پیمان مانند بالاسری، منطقه‌ای، پیشنهادی پیمانکار و غیره به آن­ها تعلق می‌گیرد.

2.1.7. اقلام قیمت جدید

در طی اجرای پروژه بعضا نیاز به اجرای کارهایی خارج از فهرست‌بهای منضم به پیمان می­باشد که می­بایست هزینه آن توسط پیمانکار محاسبه و پس از تائید مشاور و تصویب کارفرما ملاک پرداخت کار جدید قرارگیرد.

افزایش مقادیر باید در چارچوب موضوع پیمان به پیمانکار ابلاغ شود. جمع مبلغ مربوط به افزایش مقادیر و مبلغ کارهای با قیمت جدید نباید از ۲۵ درصد مبلغ اولیه پیمان بیشتر شود. لازم به ذکر است تنها ضریب هزینه بالاسری پیمان به قیمت­های جدید اعمال می‌شود.

3.1.7. اقلام فاکتوری

اگر کار جدید ایجاد شده تنها به‌صورت خرید باشد، در این صورت کار جدید به‌صورت اقلام فاکتوری تنها با ضریب بالاسری در صورت‌وضعیت قابل‌پرداخت است.

3.1.7. روش تهیه قیمت جدید

باتوجه‌به دستورالعمل منتشر شده از سازمان برنامه‌وبودجه در مورد تجزیه بها، هر کار و اقلام فهرست‌بها به چهار عامل نیروی انسانی، تجهیزات و ماشین‌آلات، مصالح مصرفی و حمل و جابه‌جایی مصالح تقسیم‌بندی می‌شود و می­توان قیمت جدید را هم به این روش تجزیه کرد و هر قلم کار را به‌صورت جداگانه نوشت تا مشاور و کارفرما بتوانند تأیید این کار را انجام دهند.

4.1.7. آنالیز کارهای جدید

جهت آنالیز بهای کارهای جدید، اصولاً از فرم استانداردی استفاده می­گردد که به فرم تجزیه بهای اقلام کار شناخته می­‌شود.

2.7. نحوه آنالیزبها

۱- دستمزد نیروی انسانی

• بررسی عوامل اجرایی (مانند کارگر، بنا، جوشکار و….) موردنیاز
• تعیین مقدار زمان کار انجام شده توسط آن عوامل برای انجام یک واحد از کار

نکته: بهترین مرجع برای تعیین این عامل رکوردگیری کارگاهی است؛ بدین معنی که در یک بازه زمانی مشخص حجم کار انجام‌یافته را اندازه‌گیری کرده و سپس با تقسیم زمان بر آن حجم از کار زمان واحد کار اجرایی مشخص گردد

به طور مثال: طبق رکورد کارگاهی اندازه‌گیری شده است که جهت جوشکاری یک قاب فلزی به وزن ۶۰ کیلوگرم ۲ ساعت زمان نیاز است؛ بنابراین جهت انجام یک کیلوگرم از کار (واحد)، ۰.۰۳۳ نفرساعت جوشکار نیاز است: (۶۰ ÷ ۲ = ۰.۰۳۳)

-تعیین بهای واحد:

• قرارداد پیمانکار
• نرخ دستمزد نیروی انسانی مرکز آمار

۲- هزینه مصالح مصرفی

جهت آنالیز مصالح باید تمام جزئیات مصالح مصرفی حتی جزئی­ترین آنها نیز لحاظ شود و باتوجه‌به قیمت روز و استعلام از مراکز معتبر، پایین‌ترین مبلغ جهت آنالیز مورد توافق قرار گیرد.

۳- هزینه ماشین‌آلات و ابزار

• بررسی دستگاه­های موردنیاز
• تعیین مقدار زمان کار انجام شده توسط آن دستگاه برای انجام یک واحد از کار (رکوردگیری)

-تعیین بهای واحد:

• رجوع به قرارداد اجاره دستگاه
• نرخ ماشین‌آلات مرکز آمار و یا نرخ عوامل مؤثر فهرست‌بها

۴- هزینه حمل و جابه‌جایی مصالح

تقسیم مبلغ بارنامه حمل بر مقدار مصالح حمل شده

8. تفاوت آیتم ستاره‌دار و کار جدید

گاهی در حین اجرای پروژه مواردی پیش می‌آید که در برآورد لحاظ نشده است. پیمانکار تنها از طریق اضافه‌کردن آیتم مربوط به آن کار جدید در صورت‌وضعیت خود می‌تواند هزینه‌ای که بابت آن کار جدید انجام داده، از کارفرما بگیرد.

اگر  آیتم مربوط به این کار جدید در فهرست‌بها وجود داشته باشد و قیمت آن نیز مشخص باشد پس در صورت‌وضعیت می‌آید.

9.تفاوت آیتم‌های ستاره دار، قیمت جدید و  اقلام فاکتوری

در پروژه‌ای که اسناد پیمان باتوجه‌به فهرست‌بها تنظیم شده است، ممکن است به کارهایی برخورد کنیم که برای آن کار ردیف و قیمت واحد در فهرست‌بها یا اسناد پیمان پیش‌بینی‌نشده است. حال باتوجه‌به این موضوع 3 حالت زیر ایجاد می شود:

1.(اقلام ستاره‌دار) : اگر مشاور برای کاری ردیف و قیمت در اسناد پیمان پیش بینی کرده باشد محاسبه آن مطابق سایر ردیف های فهرست بها می باشد و با اعمال تمام ضرایب (بالاسری،پیمان،منطقه ای و …) در صورت وضعیت قابل پرداخت می باشد .

در حقیقت آیتم ستاره دار و قیمت جدید از یک ماهیت می باشد با این تفاوت که آیتم ستاره دار توسط مشاور  قبل از انجام مناقصه (برای تهیه برآورد کار) و آیتم قیمت جدید توسط پیمانکار بعد از انجام مناقصه و در حین کار گفته می شود.

تبصره: در این حالت جمع جبری مبالغ ستاره‌دار نباید از  30(مناقصه)، 15 (مناقصه محدود)، 10(ترک تشریفات) درصد مبلغ اولیه پیمان بیشتر شود. (بدون در نظر گرفتن تجهیز کارگاه)

2.(کار/قیمت  جدید) : در حالت دوم که ردیف و قیمت در اسناد پیمان و  فهرست بها پیش بینی نشده است ، کار مورد نظر بصورت قیمت جدید تعریف می شود و پس از آنالیز ردیف مربوطه که مورد توافق پیمانکار و دستگاه نظارت می باشد بصورت قیمت جدید و با اعمال تنها ضریب بالاسری در صورت وضعیت قابل پرداخت است.

تبصره: در این حالت جمع جبری مبالغ قیمت جدید نباید از 10 درصد مبلغ اولیه پیمان بیشتر شود.

3.(اقلام فاکتوری) : اگر کار جدید ایجاد شده تنها بصورت خرید باشد در اینصورت کار جدید بصورت اقلام فاکتوری تنها با ضریب بالاسری در صورت وضعیت قابل پرداخت می باشد.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

جهت آشنایی کامل با ضوابط و قوانبن مربوط به “اقلام ستاره‌دار” به پکیج “امور پیمانکاران” در بخش گنجینه فایل وب‌سایت مراجعه فرمایید