قنات و آب هنگام گود برداری و خاک برداری

مقدمه

شاید به‌جرئت بتوان گفت هیچ مسئله‌ای به‌اندازه وجود آب نمی‌تواند موجب اخلال در یک پروژه گودبرداری شود. این مسئله می‌تواند موجب کاهش ظرفیت باربری سطحی، تخریب پیشانی خاکی گود، عدم تمایل پیمانکاران در انتخاب روش شمع‌زنی و افزایش زمان و هزینه خواهد شد. حتی درصورتی‌که این مسئله به طور مؤثر مدیریت و کنترل گردد

عامل مهمی در مورد مشکلات دسترسی و رفت‌وآمد در سایت می‌باشد. به بیان دیگر مسئله وجود گل‌ولای می‌تواند مشکلات جدید بسیاری را ایجاد و حتی طرح‌ها و برنامه‌های بسیار دقیق را نیز دچار اخلال نماید. چنانچه با این مسئله به‌درستی برخورد نشود، عملاً امکان آسیب به پیمانکار در تمام موضوعات وجود خواهد شد کنترل آب زیرزمینی در گودبرداری

در برخورد با مسئله آب، باید آمادگی مواجهه با مشکلات آب سطحی، آب راکد و آب‌هایی که در حین گودبرداری خارج می‌شوند مشابه مسائل فشار آب و لایه‌های تحت‌فشار زیر عمق گودبرداری، توجه شود؛ لذا به‌منظور دستیابی به این موضوع، رسیدن به فهم دقیق از انواع شرایط مواجهه با آب ضروری است. این اطلاعات باید با اثرات بالقوه آب‌وهوایی و تغییرات فصلی ترکیب گردد

. تنها درصورتی‌که تصور صحیح و منطقی از این موضوعات وجود داشته باشد، امکان برنامه‌ریزی صحیح جهت کنترل مسئله آب که امری کاملاً ضروری در اجرای موفق پروژه گودبرداری است، وجود خواهد داشت.

تاکنون روش‌های مختلفی برای کنترل آب در گودبرداری ارائه شده است که هر یک برای شرایط خاصی مؤثر خواهند بود. بااین‌حال معیارهایی برای انتخاب بهترین روش وجود دارد که می‌توان گفت نفوذپذیری خاک و جنس آن از مهم‌ترین آنهاست. نمونه‌های از روش‌های پیشنهادی برای انتخاب روش زهکشی مناسب را نشان می‌دهد.

1.  تاریخچه انجام زهکشی و آب‌بندی در گودبرداری

درگذشته برای انجام زهکشی و آب‌بندی در گودبرداری از روش‌هایی مانند قیرگونی یا ایزوگام استفاده می‌شد؛ اما باتوجه‌به اینکه این متریال در برابر شرایط محیط آسیب‌پذیر است و عملکرد آن در طولانی‌مدت چندان قابل‌اطمینان نیست، امروزه روش‌های دیگری مورداستفاده قرار می‌گیرند. روش‌های مختلف زهکشی و آب‌بندی در گودبرداری را در بخش‌های بعدی مورد بررسی قرار می‌دهیم.

2. مشکلات گودبرداری‌های عمیق و نفوذ آب

بدیهی است که برای تأمین پارکینگ برای ساختمان‌ها و برج‌های بلند، گودبرداری با عمق زیاد الزامی است و در صورت خاک‌برداری و گودبرداری عمیق ممکن است با مشکلاتی مانند سفره‌های آب زیرزمینی، مجاورت با خاک‌های نیمه اشباع و اشباع و شرایط شیمیایی مهاجم مواجه شوید. در این صورت، باید چالش‌هایی مانند نفوذ آب به داخل سازه، خوردگی فولاد و بتن، نشست و تخریب پی‌ها و اسکلت سازه، ریزش گمانه‌های حفاری‌شده، افزایش هزینه و زمان لازم برای پروژه، تخریب پیشانی حاکی گود، کاهش ظرفیت باربری فونداسیون و… را مدیریت کنید.

3. روش‌های مختلف زهکشی در گودبرداری

1.3. چاه عمیق یا Deepwell

در این روش از چندین میله و پمپ غوطه‌ور استفاده می‌شود؛ به این شکل که اگر آب به گود نفوذ کرد، از طریق یکی از لوله‌ها به سمت بیرون پروژه پمپ شود.

2.3. پمپ از چاهک یا Sump Pumping

بسیاری از کارشناسان روش پمپ از چاهک یا Sunp Pumping را ساده‌ترین روش زهکشی گودبرداری می‌دانند. در این روش، درصورتی‌که آب به کف گود نفوذ کرد، آب در یک چاه جمع‌آوری می‌شود و به منطقه‌ای خارج از گود پمپ می‌شود.

3.3. سامانه چاهک‌ها یا Well point System

در این روش از زهکشی گودبرداری، چندین چاه با قطرکم احداث می‌شوند که تمامی آنها از طریق یک لوله در بخش بالایی به یکدیگر متصل‌اند. یک پمپ نیز به لوله مذکور متصل است که تراز آب در چاهک‌ها توسط این پمپ، پایین نگه داشته می‌شود.

4.3. چاهک‌های خلأ یا Vacuum Wells

روش‌ چاهک‌های خلأ شکل دیگری از روش چاه عمیق است که در آن، آب توسط پمپ‌های غوطه‌ور پمپ می‌شود. در این روش قدرت پمپ‌های غوطه‌ور توسط پمپ‌های خلأ تأمین می‌‌شود.

• از دیگر روش‌های زهکشی در گودبرداری می‌توان به چاهک‌های افقی (Horizontal Wells)، چاهک‌های کمکی (Relief Wells)، پرکردن مصنوعی (Atrtificial recharge)، زهکشی لوله‌ای (Siphon drains)، تحکیم شیمیایی خاک (Chemical Consolidation of soil)، زهکش ماسه‌ای (Dewatering by Constructing Sand Drains)، یخ‌زدگی (Dewatering by Freezing Process) و الکترو اسمز (Dewatering by Electro-Osmosis) اشاره کرد.

4. روش‌های مختلف آب‌بندی در گودبرداری

برای آب‌بندی دیواره‌های گودبرداری می‌توان از یکی از دو روش آب‌بند غشائی با محصولات ژئوسنتتیک و آب‌بندی با استفاده از اعضای سازه استفاده کرد. در ادامه به بررسی این دو روش می‌پردازیم.

1.4. روش آب‌بندی غشائی با محصولات ژئوسنتتیک

در این روش آب‌بندی دیواره‌های گود با استفاده از محصولات ژئوسنتتیک مانند جی سی ال، ژئوممبران و…، غشائی میان بدنه سازه و محیط پیرامون ایجاد می‌شود و این لایه حائل باعث جلوگیری از نفوذ آب به سازه خواهد شد. میزان ضخامت لایه حائل میان دیواره‌های گود و محیط پیرامون بر اساس فشار هیدرواستاتیک آب قابل‌محاسبه است. از جمله محصولات ژئوسنتتیک که می‌توان از آنها برای ایجاد لایه حائل استفاده کرد، می‌توان به ورق‌های ژئوممبران مانند VLDPE، PVC، HDPE و LLDPE با ضخامت‌های مختلف، ورق‌های جی سی ال (GCL) بنتونیتی، ورق دیمپلد شیت شانه تخم‌مرغی (Dimpled Sheet) و ژئوتکستایل‌ها اشاره کرد. در هر پروژه بر اساس شرایط محیط و پروژه می‌توان از مناسب‌ترین محصول ژئوسنتتیکی ممکن برای آب‌بندی دیواره‌های گودبرداری استفاده کرد.

2.4. روش آب‌بندی با استفاده از اعضای سازه مانند بتن نفوذناپذیر

در این روش، از شیوه‌های پایدارسازی گود با قابلیت آب‌بندی مانند دیوار دیافراگمی، سپرکوبی و… استفاده می‌شود. از نکات مهم این روش می‌توان به کیفیت بتن و مواد افزودنی بتن اشاره کرد. عواملی مانند کنترل و کاهش نسبت آب به سیمان، کنترل اسلامپ مناسب برای بتن، استفاده از مصالح با دانه‌بندی پیوسته و درصد فیلتر مطلوب و طرح اختلاط مناسب بر کیفیت بتن مؤثر هستند. می‌توان برای تقویت خاصیت آب‌بندی در بتون از افزودنی‌هایی مانند دوغاب و ژل میکروسیلیس، کریستال‌شونده‌های حجمی بتن و انواع کاهنده‌های آب و فوق روان‌کننده‌های بتن استفاده کرد.

ضمناً برای اینکه آب‌بندی به شکلی دقیق انجام شود، می‌بایست در هنگام انجام کار نکاتی مانند دقت لازم در آرماتوربندی و قالب‌بندی، طراحی مناسب قطع بتن‌ها، انتخاب روش مناسب برای بتن‌ریزی و نصب اصولی و صحیح واتر استاپ‌ها را در دستور کار قرار دهید.

5. آب‌کشی گود

آب‌کشی عنوانی است که به روش‌های حذف آب بعد از ورود آن به محل گود داده می‌شود. دراین‌خصوص ممکن است بین این اصطلاح و عنوان خشک‌سازی گود اشتباه شود. درحالی‌که اصطلاح خشک‌سازی گود، مربوط به روش‌هایی است که از ورود آب به محل گود به‌وسیله عملیات پمپاژ جلوگیری می‌شود.

آب‌کشی می‌تواند در مورد سدهای صندوقه‌ای با سپر، بعد از نصب لایهٔ آب‌بندی در کف نیز انجام شود.

چنانچه گودبرداری تقریباً سطحی باشد (کمتر از ۴/۵ متر)، عملیات پمپاژ معمولاً به‌وسیله پمپ‌های خلأ انجام می‌شود. لکن در صورت عمیق‌تر بودن گود، این کار به‌وسیله پمپ‌های شناور یا پمپ‌های لجن‌کش قابل‌انجام خواهد بود.

اگر آب نسبتاً شفاف باشد، می‌توان آن را مستقیماً یا با هر نوع کانال‌کشی به مسیر نهرها، رودها یا دریاچه‌ها منتقل کرد. با این حال‌، آبی که از محل گودبرداری جمع‌آوری می‌شود، دارای رسوبات زیادی است که لازم است قبل از رهاسازی در آب‌های طبیعی زدوده شوند. این فرایند می‌تواند به سادگی پخش آب در یک فضای سبز وسیع جهت نفوذ مجدد آن به درون زمین نیز انجام شود. در غیر این صورت ممکن است نیاز باشد آب جمع‌آوری شده به یک حوضچه‌ی رسوب که متشکل از مخازن بزرگ یا گودال‌هایی که به این منظور حفر شده‌اند، منتقل شود.

در این بخش بعد از ر‌سوب گل و لای‌، آب تسویه شده پشت یک بند جمع‌آوری می‌شود. در موارد بحرانی ممکن است نیاز باشد از برخی مواد کرکینه ساز با گیاهان خاصی جهت حذف مواد جامد استفاده شود. اگر آب حاوی آلودگی‌های خاصی باشد، ممکن است نیاز به استفاده از مواد شیمیایی جهت ایجاد رسوب یا فیلترهایی جهت مناسب سازی آن برای طبیعت باشد.

آب‌کشی می‌تواند شامل حذف آب‌هایی که به‌تدریج در نقاط محدودی از گود تجمع می‌کنند و باید به طور مداوم تخلیه شوند، نیز باشد. منبع این آب‌ها ممکن است بارندگی یا آب جدول‌ها باشد که به داخل گود جریان می‌یابند. حجم این آب‌ها معمولاً آن‌قدر بالا نیست که بتوان از روش خشک‌سازی استفاده کرد، لذا با احداث کانال‌هایی در محل پروژه در اطراف اجزای حساس جمع‌آوری‌شده و به سمت یک یا چند چاه زهکش می‌شوند تا از آنجا به خارج گود پمپ و تخلیه شوند.

6. موارد استفاده از روش خشک‌سازی و آب‌کشی

چنانچه بتوان با استفاده از روش آب‌کشی به طور مؤثر مسئله آب را حذف کرد، تقریباً همیشه از لحاظ اقتصادی ارزان‌تر از روش خشک‌سازی خواهد بود. بااین‌حال تصمیم انتخاب روش آب‌کشی به‌جای خشک‌سازی اثراتی فراتر از مسئله هزینه بر پروژه‌های شمع‌زنی و گودبرداری خواهد داشت؛ لذا در استفاده از این روش ممکن است نیاز به رعایت مواردی باشد که شامل موارد زیر هستند.

• در روش آب‌کشی ممکن است نیاز به استفاده از شیب‌های ملایم‌تری جهت گودبرداری باشد.
• انتخاب روش آب‌کشی ممکن است گزینه‌های ممکن برای شمع‌زنی را محدود نماید. به‌عنوان‌مثال ممکن است نیاز باشد از سپرها به‌جای شمع‌های کششی یا نیلینگ استفاده شود.
• در پروژه‌هایی که از روش آب‌کشی استفاده می‌شود تقریباً همیشه کف گود مرطوب‌تر و لجنی‌تر خواهد بود. ‌ این مسئله مشکلات بیشتری را در مقایسه با روش خشک‌سازی ایجاد خواهد کرد.
• به‌منظور کاهش هزینه‌های آب‌کشی، ‌ پر واضح است که باید حجم پمپاژ را کاهش داد. برای این کار از روش‌های زیر می‌توان استفاده کرد.

1. به‌جای استفاده از یک چاه عمیق جهت جمع‌آوری آب‌، بهتر است از چند چاه در نقاط مختلف گود استفاده شود.
2. از روش‌های انحراف جریان آب ورودی به محل گود به‌منظور کاهش حجم آب ورودی استفاده شود.
3. با استفاده از اجرای cutoff میزان آب ورودی از یک منبع مشخص به داخل گود کاهش داده شود.

کیفیت مصالح مصرفی در زهکشی زیر زمینی، نقش اساسی در بهره‌دهی درازمدت تأسیسات زهکشی ایفا می‌کند و به‌طورکلی باید دارای ویژگی‌های زیر باشند.

• از نظر شیمیایی و فیزیکی در شرایط محیطی پروژه مقاوم و بادوام باشند.
• مقاومت کافی سازه‌ای در برابر بارهای وارده و تغییر شکل‌های ناشی از آن را داشته باشند.
• در ابعاد و اندازه‌هایی طراحی شوند تا بتوانند حجم آب موردنظر و محاسبه شده در طرح را جمع‌آوری و تخلیه کند.

1.6. مصالح دانه‌ای

عملکرد مصالح دانه‌ای در سیستم زهکشی زیرزمینی شامل موارد زیر است.

• جمع‌آوری آبی که از سیستم عبور می‌کند
• جلوگیری از فرار و انتقال مواد ریزدانه خاک پایه (خاکی که باید زهکشی شود) به داخل مصالح زهکش
• تخلیه و خارج‌کردن آب به‌عنوان یکی از عملکردهای اصلی فرایند زهکشی

برای این که الزامات فوق قابل اجرا باشند مصالح دانه‌ای باید تابع معیارهای معینی از نظر دانه بندی، تراوایی، مقاومت در برابر دوره‌های متناوب ذوب و یخ‌بندان و واکنش‌های شیمیایی مضر بوده و از سنگ‌دانه‌های سخت، بادوام و مستحکم تشکیل شده باشند. در صورت مصرف ماسه به‌عنوان مصالح زهکشی، نباید از ماسه حاصل از سنگ شکسته کربناتی استفاده نمود. این ماسه به‌تدریج در آب حل می‌شود.

7. خشک‌سازی گود

خشک‌سازی گود شامل اقداماتی اجرایی است که به‌منظور حذف آب قبل از ورود آن به محل گودبرداری انجام می‌شود. این اقدامات می‌تواند به‌صورت کاهش سطح آب در خارج از محل پروژه و پایین نگه‌داشتن سطح آب زیرزمینی باشد. کاهش سطح آب تا پایان‌یافتن اقداماتی مانند کارهای بتنی و اجرای طبقات که در زیر تراز سطح آب زیرزمینی انجام می‌شوند، ادامه می‌یابد.

این نوع خشک‌سازی کلی در صورتی قابل‌انجام است که قبل از آن که یک بررسی کامل از امکان سنجی این روش از نظر آسیب به عوارض هم جوار پروژه کاملاً انجام شده باشد. این روش می‌تواند بر روی چاه‌های مجاور اثر بگذارد، موجب نشست در سازه‌های مجاور شود و جهت جریان آب‌های زیر زمینی را معکوس و در نتیجه گسترش آلودگی‌های موجود در آب‌های زیرزمینی به مناطقی که قبل از آن تحت‌تأثیر نبوده‌اند، را موجب شود.

چنانچه خشک‌سازی تنها در محدوده محل اجرای پروژه مدنظر باشد باید با استفاده از دیوارهای آب‌بند که امکان ثابت ماندن سطح آب در خارج از محدودهٔ پروژه را فراهم می‌کنند، محدودیت مذکور را اعمال کرد. این دیوارهای آب‌بند، می‌تواند سپر‌، دیوارهای سکانتی (شمع‌های سکانتی) ‌، دیوارهای دیافراگمی یا ترانشه‌های خاکی پر شده از مخلوط خاک بنتونیت یا خاک – سیمان – بنتونیت باشد. به‌محض اجرای این نوع دیوارها، حجم آبی که باید پمپاژ شود کاملاً کاهش خواهد یافت.

خشک‌سازی می‌تواند در قالب روش‌های دیگری مانند چاه‌های عمیق، چاهک‌های نقطه‌ای و زهکش‌های افقی نیز انجام شود. تقریباً همیشه اجرای چاه‌های عمیق نسبت به چاهک‌های نقطه‌ای گران‌تر تمام می‌شود و معمولاً زمانی از آن استفاده می‌شود که نفوذپذیری خاک به حدی زیاد باشد که امکان افت سطح آب در محدوده وسیعی وجود داشته باشد. چاه‌ها معمولاً در فواصل مرکز به مرکز ۳۰ تا ۴۵ متری حفر شده و پمپاژ آب از آن‌ها به‌وسیله پمپ‌های مستغرق با ظرفیت بالا انجام می‌شود. قطر این چاه‌ها معمولاً بین ۲۵ تا ۷۵ سانتیمتر بوده و سطح داخلی آن‌ها به‌وسیله فیلترهایی پوشانده می‌شود تا از ورود ماسه و گل‌ولای به پمپ جلوگیری شود. اجرای این نوع از چاه‌ها در خاک‌های ماسه‌ای و شنی بهینه است.

گزینه دیگر قابل‌استفاده، روش چاهک‌های نقطه‌ای است‌. این چاهک‌ها، چاه‌هایی با قطرکم هستند که به استفاده از روش‌هایی مانند حفاری و کوبش یا نیروی جت نصب می‌شوند. چاهک‌ها با فواصل محدود و نزدیک به هم (فاصله مرکز به مرکز ۰/۵ تا ۲/۵ متر) در محیط محدوده‌ای که خشک‌سازی آن مدنظر است، نصب می‌شوند.

تمام چاهک‌های به یک خط انتقال مرکزی متصل می‌شوند. اگر عمق تحت خشک‌سازی کمتر از ۴/۵ متر باشد، چاهک‌ها می‌توانند با خلأ کار کنند. در این صورت به آن‌ها چاهک‌های نقطه‌ای مکشی گفته می‌شود. مکش در خط مرکزی ایجاد شده و موجب مکیدن آب از درون چاهک‌ها می‌شود. اگر عمق خشک‌سازی بیش از ‌۴/۵ متر باشد، استفاده از چاهک‌های مکشی مستلزم اجرای یک ردیف دیگر از چاهک‌ها، ۴/۵ متر پایین‌تر از ردیف اول است تا عملیات افت سطح آب مؤثر باشد.

زهکشی افقی زمانی مؤثر است که آب از لایه‌های فوقانی وارد گود می‌شود. از این روش غالباً در شرایطی استفاده می‌شود که یک سطح لغزش از خاک، در اثر وجود آب زیرزمینی لغزنده شده باشد، و بتوان با پایین کشیدن سطح آب در سطح لغزش‌، شرایط پایداری آن را بهبود بخشید. این زهکش‌ها به‌صورت حفاری افقی بر جدار قائم محل گودبرداری و سپس راندن لوله‌های مشبک که منافذ آن با فیلتر محافظت شده در درون سوراخ‌ها نصب می‌شوند. براین‌اساس آب در درون این لوله‌ها جک شده و به محل پمپ و هدایت می‌شود. ‌

8. روش‌های انحراف آب از اطراف گود

به‌منظور جلوگیری از جریان ناخواستهٔ آب‌های سطحی به داخل محل اجرای گود و مشکلات ناشی از آن، معمولاً پیمانکاران اقدام به احداث کانال یا بندهای کوچک در اطراف پروژه یا در مسیر محل‌های ممکن برای ورود آب می‌کنند. این کانال‌ها می‌توانند کانال‌های بتنی معمولی یا شکلی شبیه ابرو داشته باشند. این سازه‌های انحرافی آب را به سمت سیستم‌های فاضلابی یا محل‌های انباشت آب هدایت می‌کنند  تا از انباشتگی آن‌ در سایت جلوگیری شود.

برای آب‌هایی که امکان انحراف آن‌ها از محل پروژه وجود ندارد؛ مانند آب باران، ایدهٔ مناسب‌، کاهش اثرات آن‌ بر شیب‌ها یا نفوذ آن‌ به خاک پشت سیستم‌های اجرای شمع است. هنگامی که به آب اجازه داده شود تا روی شیب خاکی جریان یابد، با ایجاد کانال‌هایی موجب سست شدن آن خواهد شد.

اگر آب این امکان را داشته باشد که پشت حاشیه‌ی خاکی دیوار نیلینگ یا شمع‌های کششی جریان داشته باشد، می‌تواند با شستن مصالح از پشت دیوار و سست کردن خاک، منجر به ناپایداری کلی سیستم شود.

در بالای هر شیب مجاور گود باید کانال‌هایی جهت انحراف آب و ممانعت از جریان یافتن آن روی شیب احداث شود. بالای شیب باید در نواحی دورتر نیز جدول بندی شود تا در مواقع جریان‌های زیاد‌، آب وارد گود نشود. در مواقعی که شیب‌ها در معرض تخریب ناشی از وزش طوفان و بارش شدید هستند، باید روی آن‌ها با پوشش‌هایی مانند نایلون پوشانده شود. این پوشش‌ها باید به گونه‌ای اجرا شود که از بالای شیب شروع شده و روی شیب تا بالای شمع‌ها ادامه یابد. می‌توان این پوشش‌ها را طوری انتخاب کرد که یک کانال جهت جمع‌آوری آب تشکیل شود یا به حدی طول آن بزرگ انتخاب شود که آب را دور از پای دیوار به داخل گود هدایت کند سپس می‌توان آب وارد شده به داخل گود را توسط سیستم پمپ و کانال جمع‌آوری کرد.

9. زهکشی گود

با وجود اجرای طرح‌ها‌ی مناسب، به ناچار آب وارد ناحیه پشت سیستم‌‌های اجرای شمع خواهد شد. در مورد سیستم‌های که برای مقابله با نیروهای هیدرواستاتیک طراحی نشده باشند، این مسئله می‌تواند نگران کننده باشد. سیستم‌های شمع کششی و نیلینگ از این دست سیستم‌ها هستند. در سیستم شمع‌های کششی معمولاً هر گونه فشار آب از منافذ بین تخته‌هایی که بین شمع‌ها اجرا می‌شود، از بین می‌رود. این در شرایطی قابل قبول خواهد بود که جریان آب به همراه خود ذرات ریز خاک را حمل نکند. در غیر این صورت‌، شسته شدن خاک موجب ایجاد حفره در پشت دیوار می‌شود. برای مقابله با این مشکل معمولاً پیمانکاران پشت تخته‌ها را با کاه یا تراشه چوب پر می‌کنند. تا به‌عنوان فیلتر مانع شسته شدن خاک شود.

در سیستم‌های شمع کششی‌، روش صحیح اجرای زهکش به این صورت است که پس از نصب تخته‌ها، پارچه‌ی فیلتر روی آن متصل می‌شود. سپس دیوار بتنی اجرا می‌شود. با این کار فیلتر بین دیوار و تخته محصور می‌شود. در این روش، جریان آب عبوری از تخته‌ها وارد فیلتر و از آنجا به پای دیوار منتقل می‌شود. سپس جریان‌های رسیده به پای دیوار به یک سیستم جمع‌آوری منتقل می‌شود.

در مورد دیوارهای نیلینگ، مسئله این است که آب پشت وجه دیوار که معمولاً شات‌کریت و نفوذناپذیر است جمع نشود. به‌منظور مستهلک کردن و ممانعت از تجمع آب پشت وجه دیوار، پیمانکاران اقدام به نصب نوارهای زهکشی پشت لایهٔ شات‌کریت در فواصل حدوداً ۲ متر از هم می‌کنند. با این کار جریان آب ورودی به پشت دیوار توسط زهکش‌ها به پای دیوار منتقل می‌شود. علاوه بر نوارهای زهکشی قائم، نوارهایی به‌صورت افقی هم اجرا می‌شود. که با نوارهای قائم تشکیل شبکه می‌دهند. فاصله‌ نوارهای افقی از هم به اندازه طول هر گام شات‌کریت بستگی دارد. این فاصله معمولاً ۲ متر است. اگر در یک زهکش قائم، انسداد ایجاد شد، این شبکه‌ها نوارها موجب می‌شود جریان آب گزینه‌های دیگری برای ادامه مسیر داشته باشد. هنگامی که جریان آب به پای دیوار رسید، وارد لوله‌هایی که از درون دیوار بیرون آمده‌اند شده و به‌صورت ثقلی به سیستم هدایت و جمع‌آوری منتقل می‌شود.

جمع‌بندی ونتیجه‌گیری

در این مطلب به بررسی روش‌های زهکشی و آب‌بندی در گودبرداری پرداختیم و دریافتیم که در صورت عدم اجرا یا اجرای نادرست زهکشی و آب‌بندی در هنگام گودبرداری ممکن است پروژه شما با مشکلات عدیده‌ای مواجه شود؛ بنابراین پیشنهاد می‌شود با مطالعه متن فوق بهترین روش زهکشی و آب‌بندی در گودبرداری را برای پروژه خود انتخاب کنید و با اجرای صحیح این روش‌ها، از بروز چنین مشکلاتی پیشگیری نمایید.