نحوه تشخیص میلگرد نوع A2 از A3 و مقایسه آن‌ها
آخرین بروزرسانی: 25 خرداد 1403
نحوه تشخیص میلگرد نوع A2 از A3 و مقایسه آن‌ها
مقدمه
میلگرد یکی از مقاطع فولادی شناخته شده در ساختمان‌سازی است. باتوجه‌به استانداردی که میلگرد به تولید می‌رسد، شکل ظاهری، خواص و محل استفاده از آن تغییر خواهد کرد. در کشور ایران پراستفاده‌ترین نوع میلگرد، میل‌گردهای آج‌دار هستند. این دسته از محصولات را برای افزایش استحکام در زمان ساخت سازه مورداستفاده قرار می‌دهند.
البته میل‌گردهای نوع آج‌دار تنها مقاطع تولید شده در ایران نیستند؛ میل‌گردهای آلیاژی (میلگرد CK45، ST52، ST37 و…)، ساده، آلومینیوم، استنلس‌استیل، گالوانیزه، میلگرد سیاه، GFPR و… از دیگر انواع این مقطع فولادی هستند علاوه بر آشنایی با انواع میلگردها، پس از مطالعه این محتوا، میتوانید تفاوت میلگرد a2 و a3 و تفاوت میلگرد a3 و a4 را نیز به راحتی تشخیص دهید.
1. انواع میلگرد بر اساس گریدبندی
آرماتورها بر اساس میزان استحکام کششی طبقه‌بندی می‌شوند که به آن «مقاومت مشخصه میلگرد» می‌گویند. براین‌اساس میل‌گردهای تولید شده (طبق استاندارد روسیه) به چهار گروه کلی A3، A2، A1 و A4 تقسیم شده‌اند.
- A1: این نوع میلگرد دارای مقاومت کششی حداقل 2400 کیلوگرم بر سانتی متر مربع است. میلگرد A1 در ساختمان سازی کاربرد محدودی دارد و بیشتر در مواردی که نیاز به مقاومت کششی پایین باشد، از آن استفاده می شود.
- A2: این نوع میلگرد دارای مقاومت کششی حداقل 2800 کیلوگرم بر سانتی متر مربع است. میلگرد A2 در ساختمان سازی کاربرد بیشتری نسبت به میلگرد A1 دارد و در مواردی که نیاز به مقاومت کششی متوسط باشد، از آن استفاده می شود.
- A3: این نوع میلگرد دارای مقاومت کششی حداقل 3200 کیلوگرم بر سانتی متر مربع است. میلگرد A3 پرکاربردترین نوع میلگرد در ساختمان سازی است و در مواردی که نیاز به مقاومت کششی بالا باشد، از آن استفاده می شود.
- A4: این نوع میلگرد دارای مقاومت کششی حداقل 4000 کیلوگرم بر سانتی متر مربع است. میلگرد A4 در ساختمان سازی کاربرد محدودی دارد و بیشتر در مواردی که نیاز به مقاومت کششی بسیار بالا باشد، از آن استفاده می شود.
انواع استاندارد میلگرد
2. انواع استاندارد میلگرد
- در سراسر دنیا، انواع استاندارد مختلفی در تولید میلگرد مورداستفاده قرار می‌گیرند. هر یک از این استانداردها انواع گوناگونی برای میلگرد تعریف میکنند. میل‌گردهایی که هم اکنون در بازار مقاطع فولادی داخلی مشاهده می‌شوند، بر اساس استاندارد روسی تولید میشود.
- بر اساس استاندارد قدیمی این حوزه که در حال حاضر در بازار بیشترین کاربرد را دارد، میلگردها به ۴ دسته‌ی اصلی A1، A2،A3 و A4 تقسیم می‌شوند. این دسته‌بندی، مشخص‌کننده استحکام و سختی میلگرد است.
- عبارت A1، به استاندارد میلگرد با هندسهٔ ساده اشاره دارد. این دسته در قطرهای متنوعی تولید می‌شوند و کاربردهای مختلفی دارند. معمولا میلگرد ساده به‌عنوان شفت در سازه‌های مختلف مورداستفاده قرار می‌گیرد.
- استاندارد میلگرد A3،A2 و A4 برای میل‌گردهای آج‌دار به کار می‌روند. طبق استاندارد جدید، هر یک از این دسته‌بندی‌ها باید با هندسه آج متمایزی تولید شود.
- به این ترتیب این میلگردها، علاوه بر خواص مکانیکی از لحاظ ظاهری هم تفاوت‌هایی دارند، اما از آن جا که تولید کننده های میلگرد در داخل کشور اکثرا خطوط نوردی قدیمی دارند، میلگرد آج‌دار در استانداردهای مختلف با یک هندسه آج تولید میشود.
- در واقع از لحاظ ظاهری کاملاً شباهت دارند و تنها تفاوت آن‌ها در میزان استحکام آن‌ها است که با آزمون‌های مکانیکی تعیین میشود. با این توضیحات میتوان گفت که تشخیص تفاوت میلگرد A2 و A3 مشکل خواهد بود.
- این تناقضی که بین بخش تولیدی و استاندارد وضع‌شده وجود دارد، بعضاً حین خرید میلگرد برای مشتری چالش ایجاد می‌کند؛ بنابراین با استاندارد مدنظر باید سرتیفیکیت محصول ارائه شود.
- در سری استاندارد میلگرد A1 تا A4 به ترتیب S240، S340، S400 و S500 نام‌گذاری شده‌اند. در جدول زیر مشخصات مربوط به این میلگردها طبق استاندارد ملی ارائه شده است:
| مشخصات میلگرد با استانداردهای مختلف | |||||
|
کد میلگرد |
علامت در استاندارد ملی | حداقل استحکام تسلیم (Mpa) |
حداقل استحکام کششی (Mpa) |
شکل ظاهری |
رده سختی |
|
A1(S240) |
س ۲۴۰ | ۲۴۰ | ۳۶۰ | میلگرد ساده | نرم |
|
A2(S340) |
آج ۳۴۰ | ۳۴۰ | ۵۰۰ | میلگرد آج‌دار مارپیچ | نیمه‌سخت |
| A3(S400) | آج ۴۰۰ | ۴۰۰ | ۶۰۰ | میلگرد آج‌دار جناغی |
سخت |
| A4(S500) | آج ۵۰۰ | ۵۰۰ | ۶۵۰ | میلگرد آج‌دار مرکب |
سخت |
1.2. میلگرد A1
(نرم بدون آج) اولین گروه، میل‌گردهای a1 هستند که اسم آئین‌نامه آن‌ها F240 یا رده مقاومتی 240 هستند که به میل‌گردهای A1 یا ساده معروفند و هیچ گونه شکل آج بر روی آن‌ها وجود ندارد. از لحاظ سختی در رسته میل‌گردهای نرم تقسیم‌بندی می‌شوند. میل‌گردهای A1 دارای ویژگیهای مختلفی هستند.
به طور مثال تنش جاری و گسیختگی این سری میلگردها به ترتیب 2300 و 3800 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع تعریف شده است. تغییرات پلاستیکی که در این میلگردها وجود دارد، نزدیک به 25 درصد ذکر شده است. از میل‌گردهای گرید A1 برای آهنگری و جوشکاری استفاده میشود. دلیل استفاده از این محصول برای جوشکاری، میزان کربن پایین در ترکیب شیمیایی میلگرد است.
2.2. میلگرد A2
(نیمه‌سخت با آج ساده) رده بعدی میل‌گردهای A2 هستند که به شکل آج‌دار بوده و از لحاظ طبقه‌بندی در رده S340 دسته‌بندی می‌شوند و جزء میل‌گردهای نیمه‌سخت هستند. یک محور در امتداد طولی بوده و یک سری دور پیچ به‌صورت مارپیچ، نسبت به این محور طولی قرار دارند.
این محصولات از لحاظ مقاومتی، نسبت به میل‌گردهای A1 مقاوم‌تر هستند. از لحاظ کاربرد در صنعت ساختمان نیز بیشتر در میل‌گردهایی که عملکرد برشی دارند؛ مانند خاموت‌ها، کمرکش‌های دیوارهای برشی قابل‌استفاده هستند. تنش جاری میلگرد A2 3000 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع و تنش گسیختگی آن 5000 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع است.
از دیگر ویژگیهای میلگرد آج‌دار گرید A2 میتوان به میزان تغییر شکل پلاستیکی (19 درصد) اشاره کرد. از نظر کارشناسان، جوشکاری روی این گرید میلگرد کار درستی نیست و بهتر است صورت نگیرد. هرچند در صورت اجبار میتوانید میل‌گردهای A2 را نیز جوشکاری کنید.
3.2. میلگرد A3
(سخت با آج پیچیده) رده بعدی A3 بوده و میل‌گردهای آج‌دار با شکل آج‌دار مارپیچ هستند. از لحاظ سختی در رده نیمه‌سخت قرار دارند. شکل آج‌ها در این میلگرد نسبت به محور طولی به‌صورت جناقی (هشتی شکل) هستند و از لحاظ مقاومت نیز نسبت به میل‌گردهای A1 و A2 مقاومت بالاتری دارند. تنش جاری میلگرد 4000 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع و تنش گسیختگی 6000 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع هستند.
همچنین تنش نسبی پلاستیکی نیز 14 درصد بوده و به‌عنوان میلگرد خشک شناخته میشود. لازم به ذکر است که این دسته از میلگردها نیز قابلیت جوشکاری نداشته و به‌عنوان میل‌گردهای اصلی سازه و میل‌گردهای طولی تیرها و ستون‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرند. میلگرد A3 در کارخانه‌های مختلف با قیمت‌‌ها و سایزهای مختلف در کشور ایران تولید میشود.
4.2. میلگرد A4
رده بعدی A4 بوده که جزو محصولات سخت محسوب شده و از لحاظ رده مقاومتی در آئین‌نامه از این میلگردها به‌عنوان میلگرد رده S500 یاد میشود. شکل آج‌ها به‌صورت آج مرکب نسبت به محور طولی است و از این طریق نسبت به سایر رده‌ها متمایز است.
استفاده از این میلگردها اخیراً در سازه‌ها کاربرد زیادی داشته و اگر در طراحی‌ها از این محصول استفاده کنیم نسبت به وزن مصرفی حدود 1 تا 2 کیلو در هر متر مربع وزن میلگرد در مجموع سبک سازی میشود.
تفاوت میلگرد A2 و A3 چیست؟
3. تفاوت میلگرد A2 و A3 چیست؟
یکی از راه‌های شناسایی این دو محصول، شکل آج آن‌ها است. شکل آج A2 به‌صورت منفرد و موازی و در میلگرد A3 به‌صورت ضربدری و هفت و هشت است. در طراحی پی از محصول طولی A3 و میلگرد عرضی A2 استفاده میشود. میلگرد A3 ترد تر و شکننده‌تر بوده ولی A2 انعطاف‌پذیرتر است.
اگر آج محصول به‌صورت فنری باشد از نوع A2 است. البته توجه داشته باشید که برای شناسایی نوع میلگرد، علاوه بر بررسی ظاهری آج، ترکیبات شیمیایی میلگرد را نیز بررسی کنید. دلیل تأکید بر تمام این بررسی‌‌ها، افراد سودجویی هستند که میل‌گردهایی با آج نوع A3 و ترکیبات آلیاژی میلگرد گرید A2 به بازار عرضه میکنند.
|
معیار مقایسه |
میلگرد A2 | میلگرد A3 |
|
آج |
دارد | دارد |
|
نوع آج |
مارپیچی | جناغی (8و7) |
|
سختی و انعطاف |
نسبتا ترد |
ترد و شکننده |
| تنش جاری | 3000 |
4000 |
| تنش گسیختگی | 5000 |
6000 |
| جوشکاری | ممنوع |
ممنوع |
4. نحوه تشخیص میلگرد A2 از A3
- الف) شکل آج
در A2 شکل آج به‌صورت فنری شکل و مارپیچی است و در میلگرد A3 آج‌ها مورب یا جناقی هستند.
این تفاوت‌های ظاهری مواردی است که طبق استاندارد می‌بایست لحاظ شود. ولی سودجویان ممکن است میل‌گردی با ظاهر آج A3 عرضه کنند که ویژگیهای کیفی میلگرد نوع A2 را داشته باشد. یعنی از آج A3 استفاده شود؛ ولی مقاومت فیزیکی و شیمیایی آن با میلگرد A2 سازگار باشد. بدین ترتیب باید با انجام آزمایش‌ها نوع میلگرد مشخص گردد.
- ب) علائم حک شده روی میلگرد
روی بدنه میلگرد در کنار نام تجاری تولید کننده علائمی همچون JU ، JT ، CU ، CT درج شده است. حرف J نماد میلگرد A2 و حرف C نشان دهنده استاندارد میلگرد A3 است. همچنین حرف T نشان دهنده روش تولید میلگرد به‌صورت ترمکس و U نشان دهنده میلگرد آلیاژی است.
- پ) برگ آنالیز میلگرد
مهم‌ترین روش قطعی و تشخیصی نوع گرید میلگرد همین برگه است. در این برگه که توسط تولیدکننده، همراه با بارنامه ارائه می‌گردد مشخصات گوناگونی نظیر: خواص فیزیکی، وزن، کشش، درصد عناصر، روش تولید، گرید و … درج شده است. بدین ترتیب برگ آنالیز راه‌حل قطعی و بدون خطای تشخیص نوع میلگرد خواهد بود.
کاربرد میلگرد A1، A2، A3 و A4
5. کاربرد میلگرد A1، A2، A3 و A4
میل‌گردهای معرفی شده، کاربردهای متفاوتی در ساخت‌وساز و صنعت دارند. میل‌گردهای نوع a2 به دلیل شکل‌پذیری مناسبی که دارند معمولاً در ستون، تیر و دیوار برشی مورداستفاده قرار می‌گیرند. برای فونداسیون میتوانید از هر دو میلگرد نوع a2 و a3 استفاده نمایید؛ ولی برای ساخت پی، بهتر است برای آرماتورهای طولی از میلگرد a3 و برای آرماتورهای عرضی از میلگرد a2 استفاده کنید.
نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که به دلیل ترد بودن و شکل‌پذیری کم میل‌گردهای a3 استفاده از آن‌ها در مناطق مستعد زلزله و برای مواردی مانند ساخت ستون، دیوار برشی و تیر و تیرچه و دال ممنوع است. همچنین از میل‌گردهای A4 نیز در ساختمان‌سازی استفاده نکرده و برای کارهای سنگین مناسب‌تر هستند.
جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
جهت آشنایی کامل با “نحوه تشخیص میلگرد نوع A2 از A3 و مقایسه آن‌ها” به پکیج “دوره جامع متره و برآورد پروژه (دکتر مترور)” در بخش گنجینه فایل وب‌سایت مراجعه فرمایید
